Biblioteka Otwarta Na Każdego – Biblioteka Gniezno

Podsumowania 2021 roku: „Biblioteka Otwarta Na Każdego”

Żegnając rok 2021 nie zapominamy o podsumowaniach. Im też chcemy poświęcić bieżący tydzień.

Szykuje się szereg wpisów pełnych statystyk, bilansów i wyliczeń, tym bardziej że miniony rok obfitował w znaczną liczbę wydarzeń. O tym, co się działo w Bibliotece Publicznej Miasta Gniezna w 2021 roku w możliwie czytelnym i maksymalnym skrócie będziemy przypominać do końca tygodnia.

Na tak zwany „pierwszy ogień” idą projekty, które udało się nam zrealizować dzięki dofinasowaniom zewnętrznym.

Jako pierwsza pojawi się inicjatywa realizowana pod szyldem „Biblioteki Otwartej Na Każdego”. To projekt dla czytelników o specjalnych potrzebach – takich, których należy odwiedzić osobiście. Pięciu partnerów: Domu Pomocy Społecznej im. Małżonków Terakowskich, Domu Seniora „Jesienny Azyl”, Środowiskowym Domu Samopomocy „Dom Tęcza”, Miejskich Świetlicach Socjoterapeutycznych, Zakładzie Karnym w Gębarzewie. Jedenastu wysłanników – specjalistów (bibliotekarek, fotografika, pedagożki, terapeutów, dziennikarki), którzy odwiedzali pensjonariuszy, wychowanków, osadzonych w miejscach ich pobytu prowadząc warsztaty biblioteczne, fotograficzne, filmowe, dziennikarskie, rękodzielnicze, lalkarskie, plastyczne. W sumie 104 warsztaty dla 281 uczestników. Warsztaty fotograficzne dla podopiecznych Środowiskowego Domu Samopomocy „Dom Tęcza” zakończyły się wystawą.

Oprócz tego przygotowano 4 spotkania autorskie. Na spotkanie autorskie w Zakładzie Karnym w Gębarzewie przyjechał Ryszard Ćwirlej. Pozostałe z Małgorzatą Gutowską-Adamczyk, Jackiem Hugo-Baderem i Agnieszką Gajewską były przeznaczone dla szerokiej grupy odbiorców.

Biblioteka Otwarta Na Każdego o dostępności literatury

Koniec roku to czas podsumowań przedsięwzięć dużych i – jak w tym przypadku, mniejszych.

Od początku września do niemal połowy grudnia działo się w ramach projektu Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna „Biblioteka Otwarta Na Każdego”. A działo się w miejscach nieprzypadkowych: Domu Pomocy Społecznej im. Małżonków Terakowskich, Domu Seniora „Jesienny Azyl”, Środowiskowym Domu Samopomocy „Dom Tęcza”, Miejskich Świetlicach Socjoterapeutycznych, Zakładzie Karnym w Gębarzewie, ale nie tylko. Jednak od początku. Zakończony właśnie projekt miejskiej książnicy to próba wyjścia, a nawet wejścia do miejsc, w których kontakt z literaturą może nie być powszechnym zjawiskiem. Powodów może być wiele. Chodzi jednak o możliwość popularyzacji literatury, czytelnictwa i książek w sposób bezpośredni – dzięki obecności bibliotecznych emisariuszy docierających pod wyżej wymienione adresy.

Tych posłanników w ramach projektu było jedenastu. Wśród nich bibliotekarze miejskiej książnicy: Agnieszka Antosik, Barbara Hrab, Krystyna Dombrowska, Joanna Michalak, Katarzyna Mikołajczewska-Modrzejewska, Agnieszka Słomian i specjaliści: fotografik Waldemar Stube, aktorka, animatorka i terapeutka Katarzyna Adamczyk-Kuźmicz, pedagożka Ewelina Czaplicka, terapeuta zajęciowy Michał Mocek oraz biblioteczna wolontariuszka Katarzyna Duszyńska. Nad realizacją całości czuwała Kamila Kasprzak-Bartkowiak.

Przeprowadzili oni łącznie 120 warsztatów, w których uczestniczyło ponad 300 osób. Byli to seniorzy (pensjonariuszy domów pomocy), osoby z niepełnosprawnością (podopieczni Domu Samopomocy „Dom Tęcza”), dzieci i młodzież (przebywającą w Miejskich Świetlicach Socjoterapeutycznych). Łącznie: 40 warsztatów dla seniorów z głośnym czytaniem, dyskusją i zajęciami plastycznymi wspomagającymi umiejętności manualne i intelektualne, 60 warsztatów dla dzieci i młodzieży z zakresu literatury, dziennikarstwa, rękodzielnictwa, lalkarstwa i teatru – pozwalających rozwinąć pasje i poznać nowe umiejętności, 15 warsztatów literackich, fotograficznych i filmowych dla osób z niepełnosprawnościami – pokazujących nowe sposoby i możliwości spędzania czasu i samorealizacji. Warsztaty fotograficzne miały swój finał na wystawie „Rzeczy ważne” gdzie zaprezentowano analogowe fotografie wykonane przez uczestników spotkań.

Nie tylko na warsztatowej stronie zakładał się zrealizowany projekt. Były także spotkania autorskie. Pierwsze z nich przygotowano dla osadzonych w Zakładzie Karnym w Gębarzewie. Na życzenie samych zainteresowanych do Gębarzewa przyjechał autor popularnej serii kryminałów milicyjnych – Ryszard Ćwirlej. Była dyskusja z czytelnikami i opowieść o polskim kryminale. Pozostałe spotkania z Małgorzatą Gutowską-Adamczyk, Jackiem Hugo-Baderem i autorką najnowszej biografii Stanisława Lema – Agnieszką Gajewską mogły cieszyć już szerokie grono odbiorców, były bowiem dostępne dla wszystkich. Z czego, trzeba przyznać, skorzystało wielu zainteresowanych.

Wymienić należy jeszcze odwiedziny w Gnieźnieńskim Klubie Seniora, gdzie postawiono na lokalność, czyli nasz mały język – gnieźnieńską i poznańską gwarę.

Miejska książnica już zapowiada, że planuje aby projekt miał swoją kontynuacje w przyszłym roku. Zakłada rozszerzenie grona odbiorców o nowe instytucje.

Projekt zrealizowano także dzięki wsparciu i pomocy: Miejskiego Ośrodka Kultury, Klubu Fantastyki Fantasmagoria, Gnieźnieńskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

“Biblioteka Otwarta Na Każdego” otrzymała dofinansowanie ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Kultura Dostępna” oraz Miasta Gniezna.

Odkrywanie Lema – spotkanie z Agnieszką Gajewską, autorką biografii Stanisława Lema

Lepszego prezentu w Roku Lema (obchodzonego z okazji 100-lecia urodzin pisarza) nie można było sobie wymarzyć. Biografia Agnieszki Gajewskiej „Stanisław Lem. Wypędzony z Wysokiego Zamku. Biografia” to książką kompletna na wielu poziomach narracji. Przekonali się o tym uczestnicy spotkania, którzy wsłuchując się w opowieść autorki o poszukiwaniach prawdziwych śladów z życia Stanisława Lema, nie mogli nie poczuć uznania dla tych zmagań. Po prawdzie można powiedzieć, że Agnieszka Gajewska wykonała rzecz niezwykłą – udało się jej zweryfikować wiele mitów, niedopowiedzeń, a nawet anegdot dotyczących twórczości i osoby wybitnego futurologa. To jednak nie wszystko. Znakomitą część tej książki stanowi historia, która znacząco wpłynęła, jak pokazuje autorka, na los rodziny Lehmów. To historyczne i również społeczne tło, jakie znalazło się w książce pozwala – jak zauważył jeden z uczestników spotkania – odczytać postać Lema, a także jego twórczość na nowo. Było o bolesnych i przemilczanych tematach stosunku Polski do mniejszości narodowych, w tym społeczności żydowskiej, do której należeli Lehmowie. O ocaleniu z wojennej Zagłady, która we Lwowie (miejscu pochodzenia pisarza) miała wyjątkowo dramatyczny charakter.
Liczba tematów i wątków, jakich nie udało się poruszyć (czas jednak ma swoje prawa) wystarczyłoby jeszcze na co najmniej kilka pasjonujących spotkań.
Tymczasem polecamy zapoznać się z tytułem, który zainteresowani znajdą w zbiorach Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna, organizatora wydarzenia. Spotkanie zrealizowano dzięki współpracy z Miejskim Ośrodkiem Kultury, który ugościł uczestników w sali Starego Ratusza, a także Klubowi Fantastyki Fantasmagoria. Szczególnie zaś jego prezesowi – Wiktorowi Kolińskiemu, który rozmowę doskonale poprowadził.

Spotkanie zostało zrealizowane w ramach projektu Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna “Biblioteka Otwarta Na Każdego” dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Kultura Dostępna” oraz Miasta Gniezna.

Biblioteka Otwarta Na Każdego z wizytą w Klubie Seniora

Zanim na dobre zakończymy i podsumujemy nasz projekt Biblioteki Otwartej Na Każdego – jeszcze jedna migawka ze spotkania z jego odbiorcami. Tym razem mowa o najstarszych mieszkańcach Gniezna, ale niebędących pensjonariuszami Domu Pomocy Społecznej im. Małżonków Terakowskich z ulicy Wrzesińskiej ani Domu Seniora „Jesienny Azyl” położonego przy ul. Libelta, tylko związanych z Klubem Seniora funkcjonującym przy ul. Sportowej. I choć to ostatnie miejsce nie jest przestrzenią z mocno ograniczonym dostępem do kultury i książek, to z uwagi na środowisko starszych osób, warto dotrzeć też do nich.

Tutaj bowiem przez cały listopad i pierwszy piątek grudnia, naszą emisariuszką była pracująca głównie głosem animatorka Katarzyna Duszyńska. Jednak, o ile we wcześniejszych miejscach jej propozycją dla seniorów było głośne czytanie wielu różnych tekstów, w tym codziennej prasy, o tyle członkowie Klubu wybrali mniej głośnego czytania i więcej literackich tekstów oraz przede wszystkim dyskusji. Przyczynkiem do tej ostatniej zaś okazała się m.in. książka gwarowa Juliusza Kubla, czyli „Blubry Heli przy niedzieli”, ale też sympatyczna i humorystyczna pozycja Marii Czubaszek pt. „Dzień dobry jestem z Kobry, czyli jak stracić przyjaciół w pół minuty i inne antyporady”.

Warsztaty zostały zrealizowane w ramach projektu Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna “Biblioteka Otwarta Na Każdego” dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Kultura Dostępna” oraz Miasta Gniezna.

Dobiegają końca nasze warsztaty w ramach „Biblioteki Otwartej Na Każdego”

Powiadają, że „wszystko co dobre szybko się kończy” i tak też niestety jest z naszym projektem Biblioteka Otwarta Na Każdego, którego zadaniem było i cały czas jest jeszcze wychodzenie naprzeciw odbiorcom, którzy nie zawsze korzystają z księgozbioru lub wydarzeń kulturalnych organizowanych przez książnicę. Co ważne, do tych odbiorców należą także dzieci i młodzież z Miejskich Świetlic Socjoterapeutycznych w Gnieźnie, dla których oferta okazała się niezwykle bogata. Poza zakończonymi już zajęciami, gdzie punktem wyjścia była literatura, cały czas trwają jeszcze warsztaty teatralne i dziennikarskie, a swój finał w tym tygodniu miały te z dziedziny rękodzieła.

Przypomnijmy więc, że w teatralne arkana wprowadza młodych gnieźnian aktorka, animatorka i terapeutka Katarzyna Adamczyk-Kuźmicz, do dziennikarskiego świata zaprasza pedagożka Ewelina Czaplicka, a z manualną sztuką zapoznawała animatorka i bibliotekarka Joanna Michalak. Dzięki spotkaniom z każdą z pań, dzieciaki zatem mogły dowiedzieć się, jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby „istniał” teatr czy jak wygląda i na czym polega animacja postaci, by następnie stworzyć z kartonów swoje własne sceny i lalki. Albo poprzez naukę zadawania pytań w wywiadzie i tworzenie gazetowych kolaży, własną fotorelację, a także wizytę obecnego redaktora TV Gniezno Wojciecha Orłowskiego, zobaczyć jak dziennikarz pracuje ze słowem, fotografią czy ruchomym obrazem i dlaczego powinien być etyczny. I wreszcie tworząc włóczkowe i nie tylko rękodzieła, poznać własne zdolności oraz wartość samodzielnej pracy.

Stanisław Lem. Wypędzony z Wysokiego Zamku – spotkanie z Agnieszką Gajewską, autorką biografii pisarza

To nie pierwsza biograficzna pozycja poświęcona osobie Stanisława Lema, zdecydowanie można jednak rzec, że jedna ze znakomitszych. Zapraszając na spotkanie z Agnieszką Gajewską, autorką właśnie wydanej (premiera miała miejsce 10 listopada) pozycji „Stanisław Lem. Wypędzony z Wysokiego Zamku” Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna otwiera jej gnieźnieńską kartę. Tytuł już zyskuje uznanie krytyków i znawców literatury w Polsce – i co najistotniejsze – entuzjastów twórczości Stanisława Lema. Bogata w szczegóły, napisana z dbałością o literackie śledztwo, w znakomitej literackiej formie i doskonałym językiem. Zajmująca i przejmująca jednocześnie. Pisana zarówno z punktu widzenia badacza, jaki i oddanego czytelnika. Naturalnie okoliczności stulecia urodzin pisarza i Roku Lema w Polsce pozwalają traktować ją jako swego rodzaju prezent dla wielbicieli i badaczy twórczości oraz osoby Stanisława Lema.

Jeszcze przed świątecznymi zakupami, zapraszamy na spotkanie z autorką tej kompletnej i bezkompromisowej biografii – Agnieszką Gajewską – w sobotę, 4 grudnia o 17.00 w Starym Ratuszu. O drodze do jej powstania, trudnościach związanych z badaniem historii rodziny Lemów, inspiracjach literackich – autorkę będzie wypytywał Wiktor Koliński.

Agnieszka Gajewska pracuje w Instytucie Filologii Polskiej UAM w Poznaniu, literaturoznawczyni, autorka książek „Zagłada i gwiazdy. Przeszłość w prozie Stanisława Lema” (2016) oraz „Hasło: feminizm” (2008). Redaktorka naukowa antologii przekładów „Teorie wywrotowe”. Przez jedną kadencję kierowała podyplomowymi gender studies na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, jest sekretarzem naukowym Interdyscyplinarnego Centrum Badań Płci Kulturowej i Tożsamości UAM.

Spotkanie realizowane jest w ramach projektu Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna “Biblioteka Otwarta Na Każdego” dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Kultura Dostępna” oraz Miasta Gniezna.

Partnerami wydarzenia są: Klub Fantastyki „Fantasmagoria” i Miejski Ośrodek Kultury. Spotkanie stanowi podsumowanie roku Stanisława Lema w Gnieźnie.

Nie tylko „Cukiernia pod Amorem” – spotkanie z Małgorzatą Gutowską-Adamczyk

Pełne ciepła i sympatii do czytelników oraz szczerości, a niekiedy dystansu do siebie. O trudzie pisania i satysfakcji, ciężkim życiu scenarzystów oraz filiżankach, psach i równości. Taka była między innymi rozmowa z Małgorzata Gutowska-Adamczyk, poczytną autorką powieści i wspomnianej sagi rodzinnej „Cukiernia pod Amorem”.

Spotkanie, które odbyło się we wtorkowe popołudnie 16 listopada w Starym Ratuszu i które z jego bohaterką poprowadziła także pisarka oraz jej czytelniczka Anna Zgierun-Łacina, zaczęło się jeszcze przed jego oficjalnym początkiem. Jak się bowiem okazało czytelnicy, a właściwie w większości starsze czytelniczki, chciały od razu skorzystać z zakupu książek, jak i dedykacji od autorki.
Tymczasem już samą rozmowę prowadząca rozpoczęła od zapytania gościni o jej liczne profesje i wykształcenie, na co Gutowska-Adamczyk odpowiedziała, że żadnej pracy się nie boi i przyznała, że była nauczycielką, także gdy brakowało w szkole pedagoga od łaciny, pisała scenariusze, ale z bycia scenarzystką „wyleczyła się”, gdy zobaczyła, że osoby wykonujące ten zawód nie mają uznania wśród widzów, ani nawet części ekipy filmowej, dziś z racji zamiłowania do roślin mogłaby być też ogrodniczką, ale najbardziej i tak kocha pisanie. Jeśli chodzi o ciężki los scenarzystów, to do stworzonych przez siebie odcinków do popularnego w latach 90. i opartego na niemieckich słuchowiskach serialu „Tata, a Marcin powiedział”, doczekała się akurat pochwały po latach od Mikołaja Radwana, aktora wcielającego się w serialowego syna Piotra Fronczewskiego. Tę ostatnią, właśnie na gnieźnieńskim spotkaniu przytoczyła Anna Zgierun-Łacina.
Natomiast z pisaniem to było tak, że właściwie od dziecka chciała to robić, bo jako dziewczynka pochłaniała duże ilości książek, ale zawsze miała jakieś obawy, w tym własne oczekiwania, utwierdzone wcześniej przez szkołę, że „pisać trzeba na Nobla”. Jednak kiedy już się odważyła, to worek z weną i pomysłami się rozwiązał, co nie znaczy, że nie wkłada w swe dzieła wysiłku. Najpierw więc były powieści dla młodzieży, z których do teraz mogłaby polecić innym „220 linii”, a potem bestsellerowa „Cukiernia pod Amorem” dla której pierwowzorem było prawdziwe, ale nieistniejące dziś już miejsce prowadzone przez ciotkę Halinę, a pierwszy tytuł brzmiał „Gorzki cukier”, z którego jak przyznała pisarka, na szczęście się wycofała. Poza tym chętnie też opowiedziała o swej powieści historycznej, czyli cyklu „Fortuna i namiętności”, gdzie poza opisem uczuć łączących bohaterów, starała się jak najwierniej oddać ówczesne realia na ziemiach polskich w połowie XVIII wieku, gdy umiera król August II, a o kształt władzy w kraju walczą ze sobą różne frakcje.
Warto dodać, że to oczywiście nie wszystkie wątki, jakie pojawiły się w czasie tej ciekawej rozmowy. Bo poza dyskusją o literaturze, jej bohaterka przyznała się jeszcze do imponującej kolekcji unikatowych filiżanek z Rosenthalem na czele, posiadania czterech psów o które troszczy się dziś z mężem jak niegdyś o dzieci oraz dążenia do równości w podziale domowych obowiązków. Ta ostania rzecz bowiem, jak zaznaczyła, przydaje się nie tylko w domach, gdzie zarówno mąż i żona pracują zawodowo, ale w każdym przypadku, gdy pojawia się jakaś niewidzialna i niewynagradzana pieniędzmi praca wykonywana najczęściej przez jedną z płci.

Spotkanie w ramach projektu Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna “Biblioteka Otwarta Na Każdego” odbyło się dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Kultura Dostępna” oraz Miasta Gniezna.

Zdjęcia Ania Farman

Szamańska choroba – spotkanie z Jackiem Hugo-Baderem

Mówcą zajmującym, a nawet hipnotyzującym, okazał się ostatni gość Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna – Jacek Hugo-Bader. Na spotkaniu, które odbyło się w scenicznym anturażu, bo na scenie Teatru im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie, królowały opowieści poświęcone głównie ostatniej książce reportażysty – „Szamańskiej chorobie”. Jej autor barwnie i porywająco opowiadał o swojej podróży po Rosji i wydarzeniach, jakie złożyły się na drogi prowadzące ku szamanom właśnie. Było magicznie, nieco tajemniczo, a miejscami nawet powiało grozą. Autor podzielił się kilkoma historiami ze spotkań z rosyjskimi szamanami, swoimi sposobami na poszukiwanie reporterskich tematów i metodami, jakich używa, aby wejść w posiadanie ciekawych i szczerych opowieści swoich bohaterów.

Dwugodzinne spotkanie, w odczuciu jego uczestników, dosłownie przemknęło jak strzała. Rozmowę prowadzoną przez dziennikarkę Monikę Waraczyńską i Michała Piepiórkę krytyka filmowego, publicystę i kulturoznawcę, można było kontynuować już indywidualnie podczas składania przez Jacka Hugo-Badera autografów. Tam na czytelników czekał ekslibris autora, jego odcisk palca i bezpretensjonalna rozmowa.

Zdjęcia Anna Farman

Warsztaty dziennikarskie w Miejskich Świetlicach Socjoterapeutycznych

Za nami kolejny tydzień „Biblioteki Otwartej na Każdego” – tym razem na warsztat wzięliśmy dziennikarstwo. A dziennikarski narybek postanowiliśmy „wyhodować” w Miejskich Świetlicach Socjoterapeutycznych. W arkana tego fachu podopiecznych świetlic wprowadziła Ewelina Czaplicka. A zaczęła od rozgrzewki, czyli dzieci poćwiczyły umysł. Najlepiej do tego nadają się gry planszowe, choćby „Story cubes. Kości opowieści”. Uczestnicy uczyli się snuć narracje, tworząc opowieści do wylosowanego obrazka na kości. Ta gra na pewno pobudza wyobraźnię, podobnie zresztą jak kalambury i skojarzenia, w które też bawili się uczestnicy podczas tych warsztatów.
Po tym treningu szarych komórek przyszedł czas na wiedzę stricte dziennikarską. Dzieci zapoznały się z takimi gatunkami, jak wywiad czy fotoreportaż. Ten ostatni zresztą poznali w praktyce – w Dzień Zaduszny wybrali się wraz ze swoją opiekunką na gnieźnieńskie nekropolie, a z wizyt tych powstały nastrojowe fotoreportaże-kolaże.

Fotografia i film podbiły serca podopiecznych „Domu Tęcza”

To była jesień pod znakiem obrazów – tych zatrzymanych w kadrze i tych ruchomych. Fotografia i film całkowicie podbiły serca podopiecznych Środowiskowego Domu Samopomocy „Dom Tęcza”. A to za sprawą dwóch cykli warsztatów: fotograficznych – pod okiem Waldka Stube oraz filmowych – prowadzonych przez Michała Mocka. Warsztaty zrealizowane zostały w ramach naszego projektu Biblioteka Otwarta na Każdego. Ich uczestnicy mogli nie tylko się dowiedzieć, jak działają obrazy, ale też samodzielnie „podziałać” obrazami – zrobić zdjęcia aparatami analogowymi, czy wspólnie ułożyć scenariusz filmu. To były wspaniałe chwile, i wcale nie takie ulotne. Bo zostaną po nich choćby zdjęcia – te relacjonujące warsztaty, na których widać szerokie uśmiechy uczestników i ich ogromne zaangażowanie. A także inne fotografie – te na wystawie „Rzeczy ważne” w holu naszej Biblioteki przy ul. Staszica 12a. To namacalny plon zajęć z aparatem analogowym. Podopieczni Domu Tęcza sfotografowali rzeczy ważne dla siebie oraz siebie nawzajem. A na ten wspaniały pomysł wpadł Waldek Stube. Wystawę możecie oglądać jeszcze do początku grudnia.