W sumie ponad 400 uczestników w czasie czterech dni.
Podsumowania 2021 roku: “XI Festiwal Literacki PRETEKSTY”
W sumie ponad 400 uczestników w czasie czterech dni.
Polski Sejm ustanowił rok 2021 Rokiem Stanisława Lema. Dlaczego? No cóż, takiego umysłu jak Lem nie spotyka się codziennie. Pisarz, filozof, futurolog, krytyk; znał się także na fizyce, chemii, medycynie. Jego dzieła, jak „Eden” czy „Solaris” to nie tylko świetna lektura, ale także przejmujące dzieła poruszające takie tematy, rozwój nauki i techniki, natura ludzka, możliwość porozumienia się istot inteligentnych czy miejsce człowieka we Wszechświecie. To jeden z nielicznych polskich autorów, którzy zyskali światowe uznanie – jego dzieła przetłumaczono na ponad 40 języków.
W klimat dzieł Lema wprowadzi Was świetna wystawa, którą otworzyliśmy jeszcze w ramach XI Festiwalu Literackiego Preteksty w holu przy ul. Staszica. Można na niej zobaczyć ilustracje do jego książek opatrzone celnymi cytatami, które pozwolą Wam zapoznać się z próbką twórczości tego nietuzinkowego autora. Szczególnie polecamy przyjrzeć się genialnym, zwariowanym grafikom Daniela Mroza, który stworzył najsłynniejsze ilustracje do opowiadań Stanisława Lema oraz (co nie każdy wie) oprawę graficzną kultowego „Przekroju”.
Wystawę oglądać można do końca września.
Sześć wydań jednej książki to sukces, którym pochwalić może się mało który autor. A takie osiągnięcie ma na swoim koncie Daniel Wyszogrodzki – polski tłumacz i autor i dziennikarz muzyczny, spotkanie z którym rozpoczęło ostatni dzień tegorocznych Pretekstów.
Książka o której mowa, to oczywiście „Satysfakcja – The Rolling Stones”, czyli biografia jednego z najbardziej znanych zespołów na świecie. Pozycja ta wpłynęła na całe pokolenia zainteresowanych muzyką Polaków, a którą takie osobowości radiowe jak Piotr Stelmach potrafią cytować ją z pamięci.
Podczas spotkania w Latarni na Wenei autor opowiadał o swoich spotkaniach ze znanymi ludźmi, z którymi zetknęła go praca zawodowa (grał na przykład trupa u Polańskiego), ale także o swoich spotkaniach ze Stonesami, współpracą z Leonardem Coenem czy pracą przy tłumaczeniu musicali. Gratką dla zebranych była z pewnością także możliwość nabycia pierwszej powieści autora (świeżo wydanej) pod tytułem „Plac Leńskiego”.
Czy łatwo jest zrobić analizę stylistyczno-tematyczną piosenki disco polo? O to można było zapytać Michała Rusinka, który z gnieźnieńską publicznością spotkał się na dziedzińcu Starego Ratusza. Ten literaturoznawca, tłumacz i pisarz, który przez piętnaście lat był sekretarzem Wisławy Szymborskiej dał się poznać nie tylko jako rozmówca o wysokiej kulturze osobistej, ale także osoba żywo zainteresowana współczesnym językiem polskim.
Autor opowiadał bowiem wiele o kolekcjonowaniu „pypci na języku”, czyli sprzecznych, zaskakujących i zabawnych lapsusów językowych. Sporo miejsca poświęcono także problemowi kanonu lektur szkolnych, jakości warstwy tekstowej współczesnych przebojów muzycznych oraz zatrważająco niskiemu poziomowi języka polityki. Oczywiście publiczność pytała także o postać naszej pierwszej literackiej Noblistki, o której codziennych zabawnych przyzwyczajeniach Michał Rusinek w niejednym wywiadzie i wspomnieniu już opowiadał.
Całkiem sporą częścią publiczności były tym razem osoby całkiem młode, gdyż akurat ten gość Pretekstów niejedną mądrą książkę dla dzieci wydał. Oczywiście wszyscy – i ci młodsi i ci starsi – mogli na swoich egzemplarzach otrzymać autografy, które z pewnością będą cenną pamiątką z tego interesującego spotkania.
Tegorocznej Preteksty zakończył przejmujący spektakl „Myszy i Ludzie” Teatru Wszelki Wypadek, który obejrzeć można było w Latarni na Wenei. I był to finał naprawdę godny tego wspaniałego festiwalu.
Aktorzy teatru prowadzonego przez Tomasza Kujawskiego w Miejskim Ośrodku Kultury pokazali się od jak najlepszej strony. Interpretacja jednej z najważniejszych powieści Johna Steinbecka zrealizowana i zagrana została doprawdy po mistrzowsku. Minimalizm scenografii tylko podkreślał dobre przygotowanie aktorów, którzy autentycznie odmalowali przed publicznością historię o pogoni za amerykańskim snem, prawdziwej przyjaźni oraz wykluczeniu kobiet. Szczególne słowa uznania należą się Tomaszowi Kujawskiemu, odtwarzającemu rolę niepełnosprawnego mocarza Lenniego, która z pewnością pozostanie w pamięci wszystkich widzów.
Kolejne Preteksty już za rok. I choć trudno będzie jeszcze podwyższyć poziom całego festiwalu, to jego organizatorzy dołożą wszelkich starań, by tak się stało. Dziękujemy za liczny udział we wszystkich wydarzeniach!
Zdjęcia Dorian Kaczmarek
Organizatorem Festiwalu, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, już po raz trzeci będzie Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna razem z Miastem Gnieznem. Partnerami wydarzenia są: Stowarzyszenie Ośla Ławka oraz Miejski Ośrodek Kultury.
Zdjęcia Dorian Kaczmarek
Organizatorem Festiwalu, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, już po raz trzeci będzie Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna razem z Miastem Gnieznem. Partnerami wydarzenia są: Stowarzyszenie Ośla Ławka oraz Miejski Ośrodek Kultury.
Zdjęcia Dorian Kaczmarek
Organizatorem Festiwalu, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, już po raz trzeci będzie Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna razem z Miastem Gnieznem. Partnerami wydarzenia są: Stowarzyszenie Ośla Ławka oraz Miejski Ośrodek Kultury.
Literatura dla dzieci w wieku przedszkolnym jest rodzajem sztuki przekazywanej małym odbiorcom przede wszystkim za pośrednictwem rodziców, nauczycieli czy bibliotekarzy. Biblioteka stwarza dzieciom różnorodne możliwości obcowania z literaturą piękna.
Podczas XI Festiwalu Literackiego „Preteksty” odbyły się warsztaty dla dzieci „Wierszokleci też poeci”. Okazało się że, najmłodsi mają rozbudzoną wrażliwość słuchową na rym i rytm, na piękno słowa. Tego na pewno uczy klasyka poezji dziecięcej. Z pomocą przychodzą tacy autorzy jak: Julian Tuwim czy Jan Brzechwa. Ich twórczość zaspakaja ciekawość świata dziecka i pozwala na wykształcenie poczucia humoru.
Nie mogło też zabraknąć współczesnej poezji gościa festiwalu Michała Rusinka. Wierszowane teksty z książki „JAK PRZEKLINAĆ? PORADNIK DLA DZIECI” ukazały nowe, świeże i zabawne przykłady, świadczące o tym, że można kląć ładnie i niepowtarzalnie, np.: „wtedy powietrza nabierz w płuca i zaklnij sobie: KOMBA BRUCA, klniesz, tak by bratu poszło w pięty: A NIECH CIĘ PORWIE BLADEK KRĘTY!„
Zarówno klasyczna, jak i współczesna poezja dla dzieci zachęca do zabaw językowych w różnego rodzaju rymowankach, wyliczankach czy tworzenia nietypowych wyrazów i wyrażeń.
Poznawanie liter, słów to pierwszy krok do własnej, niepowtarzalnej twórczości, najpierw wierszokleckiej a potem poetyckiej. Powstałe na warsztatach litery stały się elementem „poetyckiego prania” w Filii nr 2 przy ul. Staszica 12a w ramach akcji Cała Polska Czyta Dzieciom.
W Latarnia na Wenei pokaźne grono słuchaczek i słuchaczy zgromadził Jakub Małecki. Autor m.in. „Dygotu”, „Horyzontu” i „Rdzy” zasłuchanym opowiadał o swojej drodze – od pracownika banku do poczytnego autora. Poważne tematy przeplatały się z anegdotkami związanymi z wyrzuceniem pierwszej książki do kosza czy ucieczce z pierwszego spotkania autorskiego.
Pisarz sporo miejsca poświęcił także kwestii szufladkowania twórców przez recenzentów, odżegnując się trochę od wszystkich łatek przypinanych mu przez znawców. Podkreślił kilkukrotnie, że zdanie czytelnika jest dla niego o wiele ważniejsze niż opinie krytyków, a recenzji swoich książek nie czyta już od wielu lat.
Zebrani na Latarni z pewnością zapamiętają Jakuba Małeckiego jako sympatycznego, pełnego humoru człowieka z jasno wyklarowaną wizją tego, co i jak chce tworzyć. Dodatkową gratką dla uczestników spotkania była możliwość zakupu książek autora oraz zdobycia dedykacji. No i tylko ci, którzy byli na spotkaniu w Gnieźnie wiedzą, dlaczego Jakub Małecki z wielką pasją pochłania kolejne kryminały J.K. Rowling.
Donguralesko, Gural, Hardcorowy Papa, Osieroconych Płyt Selektor, jakkolwiek nazwiemy Piotra Górnego, od prawie 30 lat pozostaje on jednym z najważniejszych głosów na polskiej scenie rapu. I głosu tego można było (i warto było!) posłuchać podczas drugiego dnia Pretekstów na spotkaniu w Latarni na Wenei.
„W muzyce jest cały czas poszukiwanie” – to chyba najlepsze podsumowanie rozmowy, której przysłuchiwała się gnieźnieńska publiczność. Twórca mówił wiele o swoich inspiracjach muzyką świata, etnicznością, folkiem i tym, jaki te melodie mają wpływ na niego i jego twórczość. Zebrani mogli dowiedzieć się także, że raper lubi czytać na głos poezję (bo tylko tak warto ją czytać) oraz, że jeden z pierwszych koncertów zagrał w Gnieźnie.
Z pewnością osoby, które przyszyły na spotkanie z Guralem nie znając jego twórczości mogły być pozytywnie zaskoczone wielością tematów poruszanych podczas rozmowy oraz przenikliwością stwierdzeń dotyczących zarówno historii polskiej sceny muzycznej, jak i wydarzeń zupełnie współczesnych.
Zdjęcia Dorian Kaczmarek
Organizatorem Festiwalu, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, już po raz trzeci będzie Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna razem z Miastem Gnieznem. Partnerami wydarzenia są: Stowarzyszenie Ośla Ławka oraz Miejski Ośrodek Kultury.
Wrodzona wrażliwość dziecka na rym, rytm i melodię powoduje, że bez trudu zapamiętuje kolejne wersy. Nawet jeśli nie rozumie znaczenia poszczególnych słów, poddaje się oddziaływaniu poezji dzięki nastrojowi i melodyjności wiersza. Jednak dziecko w wieku przedszkolnym jest nie tylko słuchaczem ale także twórcą, tworzy pierwsze rymowanki, krótkie wierszyki z poznanych słów. Aby jednak zostać prawdziwym poetą musi przeżyć fazę wierszoklety.
Pierwsze rymowanki, wyliczanki i wierszyki będą tematem warsztatów przeprowadzonych 02 i 03 września o godz. 10.00 w Filii nr 2 Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna przy ul. Staszica 12a. Zapraszamy na odkrywanie własnych bzików i talentów z dużą dawką humoru.
A wszystko to w ramach akcji Cała Polska Czyta Dzieciom podczas XI Festiwalu Literackiego „Preteksty”.
XI Festiwal Literacki Preteksty organizują: Miasto Gniezno wraz z Biblioteką Publiczną Miasta Gniezna.
Wsparcia udzielają partnerzy: Miejski Ośrodek Kultury, Stary Ratusz w Gnieźnie, Stowarzyszenie “Ośla Ławka”, Latarnia na Wenei, Stowarzyszenie “Fantasmagoria”, Klub Krytyki Politycznej w Gnieźnie.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Od 2 do 5 września 2021 r. Gniezno już 11 raz stanie się Literacką Stolicą Polski i areną ciekawych wydarzeń, dla których wspólnym mianownikiem jest właśnie Literatura.
Spotkania autorskie, slam poetycki, pasjonujące spektakle oraz nietuzinkowe koncerty, to tylko niektóre z pozycji programu, który ma ambicję przynajmniej „nie być słabszym” od ubiegłorocznego. Wśród zaproszonych gości, którzy przyjadą do Pierwszej Stolicy, możemy wymienić: prof. Jerzego Bralczyka, Jakuba Małeckiego, Michała Rusinka, Filipa Springera, Daniela Wyszogrodzkiego, a także Piotra Górnego, znanego szerzej pod artystycznym pseudonimem „DonGURALesko”. Honor Gniezna reprezentować będzie niezastąpiona prof. Eliza Grzelak, która przyjrzy się funkcji ogrodu w literaturze.
Teatr, czerpiący inspirację w Literaturze, od początku towarzyszy „Pretekstom”. Nie inaczej będzie w tym roku. Festiwalowa publiczność weźmie udział w premierze nowego spektaklu Teatru Wszelki Wypadek, a mianowicie „Emigrantów” na podstawie dramatu Sławomira Mrożka w reżyserii Tomasza Kujawskiego. Tenże sam zespół przypomni także własną sceniczną interpretację słynnej powieści Johna Steinbecka „Myszy i ludzie”. „Czarnym koniem” programu może okazać się z kolei spektakl „Projekt: Świteź” w wykonaniu Grupy Teatralnej „Daj ać!: poza”, a koncertowe atrakcje zapewni grupa Szegetz, która przedstawi materiał z najnowszej płyty „Przedświt”.
Nie zabraknie i wydarzeń skierowanych do najmłodszych miłośników literatury. Dla nich Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna przygotowała warsztaty „Wierszokleci też poeci”. O emocje i poetycką część programu zadbał, popularny już środowisku literackim, Slam Poetycki im. Franciszka Rabelais’a, na którym pojawiły się slamerskie sławy z całej Polski. Wydarzenie to odbyło się wyjątkowo wcześniej, 13 sierpnia 2021 r. z bardzo ważnego powodu: otrzymania prawa do kwalifikacji laureatów do wrześniowych Mistrzostw Polski w Slamie.
Festiwalowi towarzyszyć będą także dwie bardzo ciekawe wystawy. Filia nr 2 przy ul. Staszica 12a gościć będzie, dzięki uprzejmości Narodowego Centrum Kultury, wystawę „LEM” poświęconą postaci Stanisława Lema, prekursora fantastyki naukowej w naszym kraju. W plenerze z kolei przyjrzymy się dziejom gnieźnieńskiej książnicy, która w zeszłym roku obchodziła swoje 75. urodziny.
Organizatorem Festiwalu, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, już po raz trzeci będzie Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna razem z Miastem Gnieznem. Partnerami wydarzenia są: Stowarzyszenie Ośla Ławka oraz Miejski Ośrodek Kultury.
Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny. Obowiązuje reżim sanitarny.
XI Festiwal Literacki PRETEKSTY
Gniezno, 2-5 września 2021
PROGRAM
02 września 2021 r. (czwartek)
10.00 „Wierszokleci też poeci”/ warsztaty dla dzieci/ Filia nr 2 BPMG
18.00 Jakub Małecki/ spotkanie autorskie/ Latarnia na Wenei
20.00 Piotr Górny (aka DonGURALesko)/ spotkanie autorskie/ Latarnia na Wenei
03 września 2021 r. (piątek)
10.00 „Wierszokleci też poeci”/ warsztaty dla dzieci/ Filia nr 2 BPMG
17.30 „Projekt: Świteź”/ Grupa Teatralna „Daj ać!: poza”/ spektakl/ Latarnia na Wenei
19.00 prof. Jerzy Bralczyk/ spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza
20.30 Szegetz/ koncert/ Latarnia na Wenei
04 września 2021 r. (sobota)
16.00 prof. Eliza Grzelak „Pamiętajmy o ogrodach”/ spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza
18.00 Filip Springer/ spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza
20.00 Emigranci/ Teatr Wszelki Wypadek/ spektakl/ Latarnia na Wenei
05 września 2021 r. (niedziela)
16.00 Daniel Wyszogrodzki/ spotkanie autorskie/ Latarnia na Wenei
18.00 Michał Rusinek/ spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza
20.00 Myszy i Ludzie/ Teatr Wszelki Wypadek/ spektakl/ Latarnia na Wenei
WYSTAWY:
LEM/ hol Fili nr 2/ ul. Staszica 12a
Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna 75+1/ skwer przy pomniku św. Wojciecha