Sylwia Chutnik i Justyna Bilik + dj set – spotkanie autorskie

„Kłirówy. Te, które złamały zasady” – to hołd wobec odważnych kobiet, które łamały stereotypy i żyły pomiędzy oczekiwaniami i szufladkami swoich czasów.

Wspólnie z Latarnią na Wenei zapraszamy na spotkanie z Sylwią Chutnik i Justyną Bilik – autorkami tej znakomitej książki. Rozmowę poprowadzi Alex Freiheit.

Spotkanie odbędzie się w Latarni na Wenei 24 sierpnia o godz. 18.00 i wstęp jest bezpłatny – nie potrzeba wejściówek 🙂 Po spotkaniu zapraszamy na queerowy dj set w wykonaniu Straight Killers <3

O książce:

„Dopóki kultura wokół nas ciągle gnębi tych, którzy nie naginają się do większości, to każdy gest niezgody jest odsłonięciem się. Jak coming out” – piszą autorki. Wybrały 16 kobiet, które miały odwagę się odsłonić. Wśród nich są tak znane jak: Frida Kahlo, Virginia Woolf, Maria Komornicka/Piotr Włast, Tove Jansson czy Susan Sontag, jak i te których nazwiska nie są powszechnie
rozpoznawane: urodzona w 1900 roku w Bursztynie na terenie
dzisiejszej Ukrainy, tworząca w jidysz i po polsku pisarka Debora
Vogel czy amerykańska malarka i feministka Judith Waterman.

W książce występują także: Chantal Akerman, Natalie Clifford Barney, Claude Cahun i Marcel Moore, Barbara Hammer, Marsha P. Johnson, Lee Miller, Adrienne Rich i Chawa Złoczewer/Eva
Kotchever/Eve Adams.

„Kłirowe głosy odzyskują dziś swoją historię” – mówi Justyna Bilik. I wspomina, że gdy była w podstawówce, to jedyną dostępną jej
popkulturową reprezentacją takich kobiet był problematyczny dzisiaj zespół t.A.T.u. Sylwia Chutnik dodaje, że wszystkie opisane przez nią postaci stanowiły wyzwanie. Przede wszystkim jednak te
sławne. Co bowiem nowego można o nich napisać?

Chutnik najbardziej obawiała się zmierzenia z Marią Komornicką/Piotrem Włastem.

„Przy konstruowaniu opowieści o tej postaci poczułam, jak bardzo dualizm płciowy jest sztuczny i ograniczający” – mówi.

Łamanie zasad okazało się kwestią kłirowego przetrwania. Bo, jak komentuje Bilik, „biografie tych, które były przed nami, pozwalają
czuć się mniej samotnie w świecie, który dalej przykłada do nas
binarne, normatywne miary”.

Sylwia Chutnik

Pisarka, publicystka i doktorka kulturoznawstwa. Autorka powieści, opowiadań i sztuk teatralnych. Laureatka
Paszportu „Polityki”, Społecznego Nobla Ashoki oraz Nagrody
Miasta Warszawy za działalność społeczną. Nominowana do wielu
nagród kulturalnych i społecznych. Jej książki i teksty są tłumaczone na ponad 12 języków. Zajmuje się również literaturą,
prowadząc programy telewizyjne i radiowe, oraz herstorią.
Wykładowczyni akademicka.

Justyna Bilik

Absolwentka Szkoły Filmowej w Łodzi, scenarzystka filmów społecznie zaangażowanych. Nominowana do Norweskiej
Nagrody Filmowej Amanda w kategorii najlepszy scenariusz W
oryginalny za film „Norwegian Dream „w reżyserii Leiva Igora
Devolda. Współscenarzystka spektaklu „Piękna Zośka” w reżyserii
Marcina Wierzchowskiego w Teatrze Wybrzeże. Finalistka konkursu scenariuszowego SCRIPT PRO. Jedna z tłumaczek tomu „Pomiędzy światam”i Ireny Klepfisz.

Co czeka nas pierwszego dnia Pretekstów?

Serię pretekstowych spotkań rozpocznie spotkanie poetyckie z dwiema niesamowitymi osobowościami – prof. Elżbietą Juszczak oraz Igorem Frenderem, poprowadzone przez, już na stale zaprzyjaźnioną z naszym Festiwalem, Irminę Kosmalę. Odbędzie się ono w gościnnych i kameralnych murach naszego tegorocznego partnera – Restauracji Dzieńkowscy.
Elżbieta Juszczak to poetka, eseistka, reportażystka, pracownik naukowy, dr hab. Nauk humanistycznych, prof. Politechniki Koszalińskiej. Skończyła filologię polską na Uniwersytecie A. Mickiewicza w Poznaniu, praca magisterska o poezji Zbigniewa Herberta u Edwarda Balcerzana. Habilitacja z historii na podstawie książki Głos Koszaliński/Pomorza 1952-1989 . Propaganda i informacja. Wykłada dziennikarstwo na Wydziale Humanistycznym Politechniki Koszalińskiej. Autorka tomików wierszy „Ona grzeszna”, „Pukanie”, „Świecąca ciemność”, „Alergie”, „Pasterze dolin”. Za zbiór Pukanie otrzymała Nagrodę Artystyczną Młodych im. Stanisława Wyspiańskiego. Wydała „Książkę o wodzie”, „Książkę o powietrzu”, „Książkę o Ziemi” w sposób holistyczny popularyzującą tematykę ekologiczną. Jako dziennikarka prasowa uprawiała różne formy wypowiedzi. Natomiast w Polskim Radiu Koszalin prowadziła cykl audycji Alfabet poetów świata. W radiu zamieszczała też recenzje literackie. Publikowała m. in. w „Twórczości”, „Zeszytach Literackich , obecnie w „Migotaniach”. Związana z Pomorzem i jego historią, stąd tematyka niemiecka.
Igor Frender (właśc. Igor Wojciechowski) to z kolei pisarz, wykładowca, pedagog, doktor naukmedycznych. Absolwent Uniwersytetu Medycznego w Łodzi (kierunek: techniki dentystyczne)oraz Wydziału Pedagogiczno-Artystycznego Uniwersytetu Śląskiego. Wydał tomik wierszy Idziemy, jest stromo (2023). Jest także autorem trzech dramatów: „Jak obalić człowieka” (2023), „Jak wskrzesić człowieka” (2024) oraz „Stosunek nietowarzyski” (2024). Na podstawie dwóch z tych dramatów powstały słuchowiska radiowe. Autor trzech powieści groteskowo-kryminalnych: „Człowiek Jatka”, „Mordercza proteza”, „Upiór w masce”. Działacz na rzecz kultury niezależnej, redaktor Zeszytów Poetyckich.
Dołączając do nas na spotkaniu, które odbędzie się na piętrze Restauracji, będzie można obejrzeć umieszczoną na ten czas na parterze wystawę „Światłoczułe Słowa”. Oprócz uczty dla ducha restauracja zaprasza też do skorzystania ze specjalnej słodkiej oferty w promocyjnych cenach, którą na ten wieczór przygotuje.
XV Festiwal Literacki Preteksty dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

 

Premiera książki Krzysztofa Wegnera – „Tajemnice Grabiny. Między cieniami i namiętnością”

22 lipca mieliśmy przyjemność współorganizować wyjątkowe wydarzenie – premierę debiutanckiej książki Krzysztof Wegner – Autor . Spotkanie odbyło się w 40. urodziny autora, co nadało mu jeszcze bardziej osobisty i wyjątkowy charakter.
 
Sala była wypełniona po brzegi – pojawili się znajomi, czytelnicy, przyjaciele i wszyscy, którzy chcieli wspólnie z autorem przeżyć ten ważny moment. Nie

zabrakło rozmów o książce, kulisach jej powstawania, inspiracjach oraz planach na kolejne projekty.
 
Dziękujemy każdemu z Was za obecność, ciepłe słowa i serdeczną atmosferę.
 
Jeśli nie mieliście jeszcze okazji sięgnąć po „Tajemnice Grabiny. Między cieniami i namiętnością” – serdecznie zachęcamy. To opowieść, w której emocje, tajemnice i napięcie splatają się z ludzkimi wyborami i uczuciami.

Królowa literatury dziecięcej – Eliza Piotrowska

Prosto ze słonecznej Brazylii przybyła do nas pisarka Eliza Piotrowska wraz z Kapibarą Barbarą. To bohaterka jej najnowszej książki, która okazała się takim hitem, że po dwóch tygodniach trzeba było zrobić dodruk. Eliza Piotrowska nie pierwszy raz przyjechała na zaproszenie naszej biblioteki do Gniezna, tyle że dotąd najczęściej w duecie z Ciocią Jadzią. Mimo, że Kapibara Barbara jest nową bohaterką, to z marszu podbiła serca uczniów Szkoły Podstawowej nr 10 w Gnieźnie. Kapibary to teraz bardzo popularne zwierzątka, książek o nich jest naprawdę wiele. Nic dziwnego, że dzieci z wielką uwagą słuchały ciekawostek autorki na temat Brazylii, w której na co dzień mieszka Eliza Piotrowska i w której żyją kapibary. To podobno bardzo przyjazne zwierzęta, które przekonają do siebie każdego, nawet krokodyla. Żywią się trawą, lubią chłodną i słodką wodę, dlatego wolą wodospady niż ocean.

Spotkanie z Elizą Piotrowską odbyło się ramach projektu Królewskie Gniezno Czyta dofinansowanego ze środków Urzędu Miejskiego w Gnieźnie.

Cho za winkiel! Alternatywna Historia Gniezna

„Cho za winkiel! Alternatywna Historia Gniezna” to wyjątkowe wydawnictwo, które w sposób zupełnie osobny opowiada o historycznych ciekawostkach związanych z Gnieznem. Ten bezpłatny e-book to efekt 12 lat zbierania i opisywania przez jego autora m.in. wydarzeń, miejsc, ludzi, architektury – wszystkiego z przeszłości Gniezna, czego nie znajdziemy w publikacjach do tej pory pojawiających się na rynku wydawniczym. Aleksander Olo Karwowski znany jest zapewne niektórym z czytelników jako współautor, a następnie samodzielny autor historycznego bloga Pustostan, który zamienił się niedawno w Za winklem. Możecie znaleźć go na Facebooku.
Spotkanie autorskie z autorem i zarazem premiera e-booka miała miejsce 20 grudnia w Starym Ratuszu, a na wydarzenie zaprosiła Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna. Rozmowę poprowadził Dawid Jung – poeta, wydawca, regionalista, jedna z najcenniejszych postaci współczesnej kultury Gniezna. Spotkanie, na które przybył komplet publiczności stało się przyczynkiem m.in. do rozmów o tzw. nowym regionalizmie, podejmowaniu tematyki dziejów miasta nie tylko przez zawodowych historyków, ale też przez amatorów, pasjonatów czy dziennikarzy. Czy miasto ma i rozumie swoją tożsamość i odrębność kulturową? Czy dzisiejsi mieszkańcy są za dbanie o tę odrębność odpowiedzialni? Czy miasto może „pachnąć” i tym samym prowadzić nas po swoich dzielnicach? Między innymi takie zagadnienia poruszano na piątkowej premierze wydawnictwa.
Bezpłatny e-book „Cho za winkiel! Alternatywna Historia Gniezna” można pobrać po zeskanowaniu kodu QR lub z dedykowanej projektowi strony www.chozawinkiel.pl.
Projekt zrealizowany dzięki stypendium Marszałka Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie kultury.

Aleksander Karwowski (ur. 1984) – z wykształcenia politolog i dziennikarz. Autor licznych publikacji prasowych, reportaży, wywiadów. Od 2013 roku stale współpracuje z redakcjami lokalnymi ziemi gnieźnieńskiej oraz ogólnopolskimi mediami. Redaktor naczelny portalu informacyjnego Przemiany na Szlaku Piastowskim. Współautor wydawnictwa Gniezno, miasto trzech kultur (2013) oraz serii reportażu filmowego Dźwięki naszego miasta (2022). Wykłada i opowiada historię miasta i regionu. Oprowadza po zakątkach Gniezna. Współautor, a potem samodzielny autor bloga Pustostan i Za winklem. Za działalność dziennikarską wyróżniany, m.in. Nagrodą im. Wojciecha Dolaty przez Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich (2023 i 2024) oraz stypendium kulturalnym Marszałka Województwa Wielkopolskiego (2024). Od listopada 2023 roku członek Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich oraz członek Międzynarodowego Stowarzyszenia Dziennikarzy (IFJ) w Brukseli.

Kłopoty Małżeńskie Wielkopolanek w XV wieku.

W ubiegły piątek mieliśmy niezwykłą okazję przenieść się w czasie i poznać życie małżeńskie średniowiecznych Wielkopolanek. Dr hab. Magdalena Biniaś-Szkopek, dyrektor Biblioteki Kórnickiej i wybitna historyczka, zabrała nas w fascynującą podróż przez średniowieczne sądy kościelne.
Okazało się, że problemy małżeńskie nie są wynalazkiem naszych czasów! Zdrady, przymuszanie do ślubu, czy nawet impotencja – to tylko niektóre z kwestii, które trafiały na wokandę sądów.
Dzięki badaniom dr Biniaś-Szkopek usłyszeliśmy głos kobiet, które odważyły się szukać sprawiedliwości. To niezwykłe, jak wiele możemy się dowiedzieć o przeszłości, analizując archiwalne dokumenty.
Warsztaty i spotkania odbywają się w ramach projektu “Laboratorium Słowa 2024” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Gnieźnieńska stacja kolejowa – spotkanie z Michałem Jankowskim

Gnieźnieńska stacja kolejowa jest ewenementem w skali całego kraju. Gość kolejnej odsłony inicjatywy „Włącz ciekawość”- historyk, księgarz – Michał Jankowski podkreślał to bardzo często. Mieszkający w Bydgoszczy Pan Michał podjął się trudnego zadania przedstawienia gnieźnieńskiej publiczności historii i teraźniejszości stacji kolejowej w naszym mieście. Podczas swojego wystąpienia szeroko przedstawił rolę gnieźnieńskiego węzła kolejowego od jego powstania aż do czasów współczesnych. Wiele uwagi poświęcił wszystkim historycznym budynkom wchodzącym w skład naszej stacji kolejowej i ich roli dla kolejnictwa w minionych czasach. Bardzo ważna część wykładu naszego gościa była poświęcona słynnej gnieźnieńskiej Parowozowni, temu czym była w przeszłości oraz temu, jakie są jej losy w czasach współczesnych. Nasz prelegent przedstawił również zgromadzonej publiczności historię wyglądu budynku dworcowego oraz zaprosił ją na krótki, historyczny przegląd prasy dotyczący kolei i kolejarzy. Prelekcji, która zakończyła się pytaniami od słuchaczy, towarzyszyła ciekawa prezentacja multimedialna.

Warsztaty i spotkania odbywają się w ramach projektu “Laboratorium Słowa 2024” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Spotkanie z Agnieszką Gadzińską

Jednym z najważniejszych zadań Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna jest kształtowanie kultury czytelniczej, rozwijanie zainteresowań użytkowników i szerzenie nawyku sięgania po książki.. Nie lada atrakcją dla dzieci i młodzieży są spotkania z autorami, redaktorami czy ilustratorami….
Wspaniałym wydarzeniem w Szkole Podstawowej nr 1 im. Zjazdu Gnieźnieńskiego było spotkanie z Agnieszką Gadzińską. Autorka na co dzień mieszka w Łubowie a pracuje w Fałkowie. W 2014 roku zadebiutowała w świecie literatury dla dzieci powieścią „Sklota i reszta świata”. Potem ukazały się m.in. „ Niemałe kłopoty Matyldy i Skloty”, „Wielkie odkrycia Matyldy i Skloty”, „Figle i psoty Kaktusa i Skloty”, „Ostatni krzyk mody”, „Duch potrzebny od zaraz”, „Lekarstwo na krowę i inne opowiadania” czy „Duch z Księgarni pod Lasem.” Poprzez te zabawne historie pisarka przemyca do świadomości najmłodszych czytelników bezcenne wartości i postawy życiowe.
Podczas spotkania Agnieszka Gadzińska w dowcipny sposób przedstawiła siebie i swoją twórczość. Opowiadała o swoim warsztacie literackim, o drodze, jaką musi przebyć pomysł na książkę aby trafił w formie opowiadania czy powieści do czytelnika.
Zaprezentowała książki, w których pojawiają się zwierzęta np. psy, koty, chomik, patyczaki, krowa, często posiadające ludzkie cechy. Zabawne opowieści o zwierzętach stały się inspiracją do stworzenia tekstów literackich o ich przygodach.
Autorka odpowiedziała również na wszystkie pytania młodych czytelników i zachęciła do aktywnego czytania gdyż to właśnie w książkach często odnajdujemy największe życiowe mądrości.
Warsztaty i spotkania odbywają się w ramach projektu “Laboratorium Słowa 2024” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Włącz ciekawość: spotkanie z Martyną F. Zachorską – O feminatywach z Panią od Feminatywów

Cała prawda o feminatywach! Jak to z nimi jest: to wymysł współczesnych feministek czy językowa tradycja, o której zapomnieliśmy? Skąd tyle zamieszania wokół kobiecych nazw zawodów? Kogo tak właściwie drażnią i dlaczego obrosły tyloma mitami?

Martyna F. Zachorska, językoznawczyni znana jako Pani od Feminatywów, pokazuje, jak język – zwyczaje językowe, przysłowia czy potoczne zwroty – buduje obraz naszego świata, w tym nasze postrzeganie kobiet, płci czy ciała. Pisze też o tym, jak polszczyzna radzi sobie z opisywaniem seksualności, zwłaszcza kobiecej, czy niebinarności. A co więcej, autorka nie boi się zajrzeć w najciemniejsze zakamarki internetu, czyli do manosfery, w której redpillowcy rozprawiają o tym, jak feministki represjonują białych mężczyzn.

Powyższy opis pochodzi od wydawcy.

Spotkanie dofinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Wstęp wolny