12. Preteksty: Dożynki – mroczne opowieści jesiennego przesilenia

Przed nami wydarzenie, jakiego jeszcze nie było – baśniowe opowieści przeznaczone dla słuchaczy dorosłych! Zapraszamy na autorski wieczór opowieści Roksany Pietruczanis, której współtworzyć atmosferę ilustracją muzyczną i śpiewem będzie Kasia Szyffer.

Zbliżamy się do magicznego okresu jesiennego przesilenia – równonocy jesiennej. To czas, gdy granica między światami: Demonów, Latawców, Leszych, Rusałek, Żywych i Umarłych zaciera się.
Każdego, kto chce go bliżej poznać zapraszamy! Będziemy snuć nić opowieści o miłości i zdradzie, życiu i śmierci, czarach potężnych niczym wielkie polskie smoki i upiorach lekkich niczym wietrzyk. Będziemy też próbować oszukać śmierć. Będzie mrocznie, będzie troszkę strasznie, będzie zabawnie i – mamy nadzieję – wzruszająco i romantycznie.
Różne opowieści zagoszczą na scenie, te z dalekiej północy, zza oceanu oraz te nasze słowiańskie: polskie i ukraińskie.
Opowiadać będzie Roksana Pietruczanis – z wykształcenia filolożka, specjalizująca się w literaturze i kulturoznawstwie. Zawodowo zajmuje się organizowaniem wydarzeń kulturalnych. Jak często bywa, zupełnie przypadkowo zaczęła przygodę w świecie opowieści, która pochłonęła ją całkowicie. Inspiracje do opowieści czerpie z mitologii słowiańskiej, demonologii oraz wierzeń ludowych. Fascynuje się folklorem wschodniosłowiańskim oraz mrocznymi, pełnymi grozy historiami. Opowiada głównie dla osób dorosłych, bowiem łączy żartobliwe historie z mrocznymi elementami.

Całość zilustruje muzycznie i zaśpiewa Kasia Szyffer – absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie Wydziału Sztuki Mediów. Współtworzy projekt teatralno-muzyczny u-KORZENIE. Wokalistka w zespole śpiewu intuicyjnego Sen motyla oraz w zespole etnicznym Sumana. Od lat fascynuje ją kultura ludowa Polski, jak i dalekiej Brazylii, wyśpiewuje zarówno samby, bossa novy, jak i polskie pieśni dawne. Gra na brazylijskim łuku muzycznym berimbale oraz na pandeiro, gitarze i bębnie polskim.

Festiwal Preteksty organizują: Miasto Gniezno wraz z Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna.
Wsparcia udzielają partnerzy: Miejski Ośrodek Kultury, Stowarzyszenie Ośla Ławka, Wzgórze Lecha, Muzeum Początków Państwa Polskiego, Klub Krytyki Politycznej w Gnieźnie.
“Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”

12. Preteksty: Leszczyński / Rogaska / Stasiuk

Pierwszy bohater dnia wziął na siebie karkołomne zadanie dokonania przeglądu niemal dziesięciu wieków zależności – osobistej, prawnej i ekonomicznej – ludu od elit. Udało mu się dać głos wykluczonym i wyzyskiwanym, a jednocześnie uniknąć przypięcia etykietki wściekłego radykała nienawidzącego szlachty i kapitalizmu.
Głos głos wykluczonym i wyzyskiwanym dała również kolejna bohaterka dnia, znana z zaangażowania w sprawy najtrudniejsze. By poznać problemy osób, które opisuje, weszła do świata pracy seksualnej, tańczyła w klubie go-go, rozmawiała z eskortkami, osobami pracującymi na kamerkach, prowadzącymi kluby dla swingersów czy występującymi w filmach porno.
Trzeci bohater, znany jako poszukiwacz tego, co przeminęło, a czego cień można jeszcze dostrzec w przejawach codziennego życia, swą ostatnią książką udowodnił, że wymyka się wszelkim utartym opiniom na jego temat. Nie zmienia się tylko jedno: wyborna gawęda, styl, język i melodia słowa, z których słynie wśród swoich czytelników.
W trzeci dzień przedłużonego festiwalowego weekendu zapraszamy na trzy spotkania autorskie:
O 16.00, na Latarni na Wenei, spotkanie z profesorem Adamem Leszczyńskim, znanym jako dziennikarz OKO.press, historyk i socjolog, profesor Uniwersytetu SWPS w Warszawie. To autor dwóch książek reporterskich, „Naznaczeni. Afryka i AIDS” (2003) oraz „Zbawcy mórz” (2014), dwukrotnie nominowany do Nagrody im. Beaty Pawlak za reportaże. W Wydawnictwie Krytyki Politycznej ukazały się jego książki „Skok w nowoczesność. Polityka wzrostu w krajach peryferyjnych 1943–1980″ (2013) i „Eksperymenty na biednych” (2016). W 2020 roku ukazała się jego „Ludowa historia Polski”. Spotkanie z profesorem poprowadzą Kamila Kasprzak-Bartkowiak oraz Paweł Bartkowiak.
O 17.30, na dziedzińcu Starego Ratusza, spotkanie z Karoliną Rogaską – absolwentką Psychologii UW oraz Polskiej Szkoły Reportażu, reporterką i dziennikarką “Newsweeka”. Jej teksty ukazywały się m.in. w “Charakterach”, “Dzienniku Opinii”, w Onecie, Wirtualnej Polsce oraz w “Dużym Formacie” “Gazety Wyborczej”. Jej audycję radiową można usłyszeć w Resecie Obywatelskim. Nakładem Wydawnictwa Poznańskiego ukazała się jej książka “Bez wstydu. Sekspraca w Polsce”. Spotkanie z nią poprowadzi Monika Wierżyńska.
O 19.00, na dziedzińcu Starego Ratusza, spotkanie z Andrzejem Stasiukiem, prozaikiem i eseistą. Urodził się w Warszawie, od lat mieszka w Beskidzie Niskim. Autor książek Mury Hebronu, Dukla, Opowieści galicyjskie, Dziewięć, Jadąc do Babadag, Taksim, Dziennik pisany później, Grochów, Nie ma ekspresów przy żółtych drogach, Wschód, Osiołkiem, Kroniki beskidzkie i światowe, Przewóz i innych. Laureat wielu nagród, m.in. Nagrody Literackiej Nike (2005), Nagrody Literackiej Gdynia (2010), Nagrody Nowa Kultura Nowej Europy im. Stanisława Vincenza (2011), Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie literatury (2011), Nagrody Literackiej m. st. Warszawy (2015), Austriackiej Nagrody Państwowej w dziedzinie literatury europejskiej (2016),  Nagrody im. Nicolasa Bouviera (2018) oraz nagrody Orzeł Stulecia (2021). Jego książki są tłumaczone na niemal wszystkie języki europejskie, a także na koreański. Spotkanie z nim poprowadzi Aleksander Karwowski.
Festiwal Preteksty organizują: Miasto Gniezno wraz z Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna.
Wsparcia udzielają partnerzy: Miejski Ośrodek Kultury, Stowarzyszenie Ośla Ławka, Wzgórze Lecha, Muzeum Początków Państwa Polskiego, Klub Krytyki Politycznej w Gnieźnie.
“Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”

12. Preteksty: Robiński / Kassala / Kurczab-Redlich

Pierwszy bohater dnia to wagabunda, tropiciel ekscytujących tajemnic w miejscach, o których inni zapomnieli oraz twórca terminu “bóbrwatching”.
Druga bohatera dnia jest osobą tak wszechstronną, że… sama poprowadzi spotkanie poświęcone swej twórczości. Co więcej, będzie to nie tylko spotkanie, a prezentacja!
Trzecia bohaterka słynie z odwagi, która zaskarbiła jej miano polskiej Anny Politkowskiej. Ale bywała też nazywana rusofobką oraz “tą wariatką od Rosji”. Czy słusznie? Najlepiej przybyć osobiście i wyrobić sobie opinię.
W drugi dzień przedłużonego festiwalowego weekendu zapraszamy na trzy spotkania autorskie:
O 16.00, na Latarni na Wenei, spotkanie z Adamem Robińskim, autorem książek i dziennikarzem związanym m.in. z „Życiem Warszawy”, „Rzeczpospolitą”, „National Geographic Polska”, „Tygodnikiem Powszechnym” i miesięcznikiem „Pismo”. Za debiutanckie Hajstry oraz za drugą książkę Kiczery otrzymał kilka nagród oraz nominacji do nagród literackich i podróżniczych. W Pałacach na wodzie przygląda się relacjom między ludźmi a bobrami. Zajmuje się pisaniem o przyrodzie oraz wszystkim, co dzieje się na styku natury i sztuki. Mieszka w Warszawie, krąży po całej Polsce. Jest certyfikowanym przewodnikiem po Kampinoskim Parku Narodowym. Spotkanie z nim poprowadzi Agnieszka Antosik.
O 17.30, na dziedzińcu Starego Ratusza, spotkanie z Ewą Kassalą. To trenerka, kreatorka akcji społecznych, specjalistka ds. autoprezentacji i kreowania wizerunku, scenarzystka i prowadząca  konferencje, zjazdy i sesje, głównie kobiece, przede wszystkim zaś autorka jedynej na świecie trylogii o silnych kobietach czasów Biblii: „Królowa Saby”, „Maria Magdalena”, „Semiramida” oraz powieści o królowych starożytnego Egiptu: „Żądze Kleopatry”,  „Boska Nefretete”, „Hatszepsut”. Napisała też powieści „Kleopatra”, „Portret kobiety wieku  zatracenia”, „Mandragora” oraz poradniki: „Wystąpienia publiczne i  kreowanie wizerunku”, „Jak być nowoczesną damą”, „Savoir-vivre przy  stole”, „Poradnik nowoczesnej czarownicy”, „W sukience do sukcesu”  „Nowoczesna czarodziejka. Twój sukces”.    Laureatka wielu nagród,  m.in. Chapeau Bas Soroptimist International, Bizneswoman Roku Sukces  Pisany Szminką, Queen of Charity, Lady of the Decade, Pierścień Stulecia  Niepodległości RP, Szafirowa Róża, Stalowy Goździk, Rycerka Fundacji Kropla Krwi.
O 19.00, na dziedzińcu Starego Ratusza, spotkanie z Krystyną Kurczab-Redlich,  reportażystką, dziennikarką, wieloletnią korespondentką w Rosji, autorką filmów dokumentalnych o Czeczenii i książek o współczesnej Rosji, znaną z odważnego opisywania putinowskiego reżimu, zbrodni w Czeczenii i rosyjskiej codzienności. Autorka jest laureatką wielu nagród. W 2005 roku zgłoszono jej kandydaturę do Pokojowej Nagrody Nobla. Jej książki, w tym wznowione ostatnio, uzupełnione „Pandrioszka” oraz „Wowa, Wołodia, Władimir. Tajemnice Rosji Putina” stanowią źródło wiedzy, która może pomóc w zrozumieniu mechanizmów rządzących polityką międzynarodową, a która w świetle rosyjskiej agresji przeciwko Ukrainie wydaje się wielu z nas jeszcze bardziej potrzebna. Spotkanie z nią poprowadzi Agnieszka Ziebarth.
Festiwal Preteksty organizują: Miasto Gniezno wraz z Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna.
Wsparcia udzielają partnerzy: Miejski Ośrodek Kultury, Stowarzyszenie Ośla Ławka, Wzgórze Lecha, Muzeum Początków Państwa Polskiego, Klub Krytyki Politycznej w Gnieźnie.
“Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”

12. Preteksty: Markiewka / Lamża / Cherezińska

Pierwszy bohater dnia kojarzony jest z określeniem Polski jako kraju Adasiów Miauczyńskich i jako rzecznik gniewu w roli narzędzia sprawczego. A to dopiero początek!
Drugi bohater zadziwia krytyków umiejętnością zagęszczania treści – potrafi zmieścić wszechświat na trzystu stronach! Znany jest też jako pogromca mitów, równie skuteczny, jak pełen szacunku wobec swych adwersarzy.
O trzeciej bohaterce wystarczy nadmienić, że słynie z nadawania posągowym postaciom znanym z kart historii ludzkiego oblicza oraz z umiejętności inteligentnej i spójnej syntezy dziejów.
W drugi dzień przedłużonego festiwalowego weekendu zapraszamy na trzy spotkania autorskie:
O 16.00, na Latarni na Wenei, spotkanie z Tomaszem Markiewką . To urodzony w 1986 filozof, publicysta i tłumacz. Wykłada na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Autor książek Język neoliberalizmu (2017), Gniew (2020), Zmienić świat raz jeszcze. Jak wygrać walkę o klimat (2021) oraz Nic się nie działo. Historia życia mojej babki (2022). Spotkanie poprowadzi Adrianna Rakowska.
O 17.30, na dziedzińcu Starego Ratusza, spotkanie z Łukaszem Lamżą. Autor ten jest filozofem, pracownikiem Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych na Uniwersytecie Jagiellońskim. Specjalizuje się z filozofii nauki i filozofii przyrody. Jest też dziennikarzem naukowym, redaktorem działu “Nauka” w “Tygodniku Powszechnym”, autorem licznych książek popularnonaukowych (m.in. “Wszechświat krok po kroku”, “Połącz kropki”, “Światy równoległe”). Prowadzi na YouTube cotygodniowy przegląd prasy naukowej pt. “Czytamy Naturę”. Spotkanie poprowadzą Tomasz Ławniczak oraz Piotr Wiśniewski.

O 19.00, na dziedzińcu Starego Ratusza, spotkanie z Elżbietą Cherezińską. To teatrolożka i pisarka specjalizująca się w powieści historycznej. Autorka cykli: „Północna droga”, „Odrodzone królestwo” i „Harda królowa” oraz książek “Z jednej strony, z drugiej strony wspólnie z Szewachem Weissem”, “Byłam sekretarką Rumkowskiego. Dzienniki Etki Daum”, “Gra w kości”, “Legion” oraz “Turniej cieni”. Finalistka Nagrody Literackiej Gryfia w 2013 roku i laureatka nagrody MKiDN w kategorii literatura w 2018 roku. Spotkanie z nią poprowadzi Agnieszka Antosik oraz dr Michał Bogacki.

Festiwal organizują: Miasto Gniezno wraz z Biblioteką Publiczną Miasta Gniezna.
Wsparcia udzielają partnerzy: Miejski Ośrodek Kultury, Stowarzyszenie “Ośla Ławka”, Klub Krytyki Politycznej w Gnieźnie, Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie.

“Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”

12. Preteksty: Varga / Teatr Wszelki Wypadek

Pierwszy bohater tego wieczoru przedstawia się czasem jako niedoszły wiolonczelista i emerytowany punkowiec. “Nie wierzę w żadne programy promocji czytelnictwa. W świecie nadmiaru stymulacji jedynie ten, kto w dzieciństwie bądź wczesnej młodości pokochał czytanie i nie umie bez niego żyć, jest w stanie w dorosłości stać się dojrzałym czytelnikiem” – powiedział kiedyś. Czy jeszcze nas zaskoczy?

Kolejnych bohaterów tego wieczoru Gniezno zdążyło już poznać, polubić i wyczekiwać kolejnych spotkań!
W pierwszy dzień przedłużonego festiwalowego weekendu zapraszamy na spotkanie autorskie z Krzysztofem Vargą oraz na spektakl Teatru Wszelki Wypadek.
O 18-tej, na dziedzińcu Starego Ratusza, spotkanie dwóch niezwykle ciekawych Krzysztofów!
Krzysztof Varga (ur. 1968) – prozaik, eseista, felietonista. Długoletni redaktor i publicysta „Gazety Wyborczej”. Autor wielu książek prozatorskich i eseistycznych, m.in. Chłopaki nie płacząBildungsroman, 45 pomysłów na powieść, TequilaGulasz z turulaNagrobek z lastryko, Aleja NiepodległościTrocinyCzardasz z mangalicą, Masakra, Setka, Langosz w jurcieSonnenberg,  Księga dla starych urwisów oraz Dziennik hipopotama. Współautor książek Parnas bis. Słownik literatury polskiej urodzonej po 1960 roku (wraz z Pawłem Duninem-Wąsowiczem) oraz Macie swoich poetów (wraz z Pawłem Duninem-Wąsowiczem  i Jarosławem Klejnockim). W latach 2010–2020 felietonista „Gazety  Wyborczej”, od końca 2020 publikuje na łamach „Newsweeka”. Laureat  nagrody Fundacji Kultury i Nike Czytelników (za Gulasz z turula), dwukrotny finalista Nagrody Literackiej Nike i Nagrody Mediów Publicznych „Cogito”, był także nominowany do Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”, Nagrody im. C. K. Norwida oraz Nagrody Literackiej m.st. Warszawy. Jego książki tłumaczono m.in. na włoski, węgierski, bułgarski, słowacki, serbski, ukraiński, chorwacki i francuski. Mieszka w Warszawie.
Z Krzysztofem Vargą będzie rozmawiał Krzysztof Szymoniak, znany Wam doskonale poeta, prozaik, dziennikarz, wykładowca poetycki, a okazjonalnie także slamer.
O 20-tej, na Latarni na Wenei, sztuka w wykonaniu doskonale Wam znanej i lubianej grupy teatralnej
Teatr Wszelki Wypadek to grupa teatralna prowadzona przez Tomasza Kujawskiego – ważną postać dla gnieźnieńskiego teatru amatorskiego. Nauczyciel, instruktor, mistrz od lat tworzący nieprzerwanie teatr z młodzieżą, ale nie tylko dla młodzieży. Z jego teatralnej kuźni „wyszły” takie postaci gnieźnieńskiej kultury, jak Alex Freiheit czy Paweł J. Bąkowski. Jego spektakle wielokrotnie były nagradzane, doceniane i – co najważniejsze – zawsze są oczekiwane przez gnieźnieńską publiczność.
Tym razem w wykonaniu Teatru Wszelki Wypadek obejrzymy spektakl „Sala nr 6″ oparty na motywach opowiadania Antoniego Czechowa pod tym samym tytułem.

Zapraszamy!

Festiwal Preteksty organizują: Miasto Gniezno wraz z Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna.
Wsparcia udzielają partnerzy: Miejski Ośrodek Kultury, Stowarzyszenie Ośla Ławka, Wzgórze Lecha, Muzeum Początków Państwa Polskiego, Klub Krytyki Politycznej w Gnieźnie.
“Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”

Polszczyzna zawsze na czasie! – Maciej Płaza

Maciej Płaza – nazwisko, które – jak chyba żadne inne w polskiej literaturze współczesnej – kojarzy się czytelnikom i krytykom literackim z piękną polszczyzną. Nie ma chyba recenzji, w której Płaza nie byłby komplementowany za język – bogaty, barwny, plastyczny, unikalny. Nazywany jest najlepszym stylistą współczesnej polskiej prozy. Jest autorem kongenialnych przekładów fantastyki na język polski. Autor „Skorunia”, „Robinsona w Bolechowie” i „Golema”. Twórca nagradzany i doceniany zarówno za książki prozatorskie, jak i dokonania translatorskie.
Laureat Nagrody „Literatury na Świecie” za rok 2012 za przekład wyboru opowiadań H.P. Lovecrafta „Zgroza w Dunwich i inne przerażające opowieści”. Nominowany do Nagrody za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego (2021) za przekład powieści Arthura Machena „Wzgórze przyśnień”. Laureat Nagrody Literackiej Gdynia 2016 i Nagrody Fundacji im. Kościelskich 2016 oraz nominowany do Nagrody Literackiej „Nike” 2016 za tom opowiadań „Skoruń”. Laureat Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus 2018 za powieść „Robinson w Bolechowie”. Nominowany do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy 2022 w kategorii proza oraz Nagrody Literackiej „Nike” 2022 za powieść „Golem”.

Rozmowę poprowadzi Wiktor Koliński.
Spotkanie – 12 sierpnia (piątek), godz. 18:00. Latarnia na Wenei.

12. Festiwal Literacki PRETEKSTY

Gnieźnieńskie Święto Słowa po raz dwunasty!
W programie nie zabraknie niezwykłych spotkań autorskich,  elektryzujących spektakli czy warsztatów. No i oczywiście Slamu Poetyckiego im. Franciszka Rabelais, który stał się już ogólnopolską wizytówką festiwalu.

Formuła „Pretekstów” od lat opiera się na 3 podstawowych motywach:
ZBLIŻENIA – ukazania literatury jako elementarnej część naszej codzienności,
INSPIRACJI – pokazania, że Słowo może inspirować artystów,
SPOTKANIA – przybliżenia twórców do publiczności.
Literatura jest Przygodą, a największą barierą jest problem z tym, by ją wreszcie rozpocząć. Wskazane trzy filary festiwalu to zaproszenie do takiej Przygody, i to właśnie w Gnieźnie – miejscu, gdzie magia historii przekształca rzeczywistość.

 

Program wydarzenia:

1 września (czwartek)
g. 18.00 Krzysztof Varga – spotkanie autorskie / dziedziniec Starego Ratusza
g. 20.00 Teatr Wszelki Wypadek – spektakl “Sala nr 6” / Latarnia na Wenei

2 września (piątek)
g. 16.00 Tomasz Markiewka – spotkanie autorskie / Latarnia na Wenei
g. 17.30 Łukasz Lamża – spotkanie autorskie / dziedziniec Starego Ratusza
g. 19.00 Elżbieta Cherezińska – spotkanie autorskie / dziedziniec Starego Ratusza

3 września (sobota)
g. 16.00 Adam Robiński – spotkanie autorskie / Latarnia na Wenei
g. 17.30 Ewa Kassala – spotkanie autorskie / dziedziniec Starego Ratusza
g. 19.00 Krystyna Kurczab-Redlich – spotkanie autorskie / dziedziniec Starego Ratusza

4 września (niedziela)
g. 16.00 prof. Adam Leszczyński – spotkanie autorskie / Latarnia na Wenei
g. 17.30 Karolina Rogaska – spotkanie autorskie / dziedziniec Starego Ratusza
g. 19.00 Andrzej Stasiuk – spotkanie autorskie / dziedziniec Starego Ratusza

5-8 września (poniedziałek-czwartek)
Tydzień z Pracownią Opowieści – warsztaty dla dzieci / Wypożyczalnia dla Dzieci BPMG

9 września (piątek)
g. 18.00 Dożynki – wieczór opowieści Roksany Pietruczanis, ilustracją muzyczną – Kasia Szyffer / sala kominkowa Starego Ratusza

10 września (sobota)
g. 18.00 Tomasz Kujawski – monodram „Pasterz” / sala kominkowa Starego Ratusza

——
Festiwalowi towarzyszy wystawa “Światłoczułe Słowa” autorstwa: Katarzyny Gołemowskiej, Michała Koszeli, Daniela Moperta i Sebastiana Ucińskiego.

 

Festiwal organizują: Miasto Gniezno wraz z Biblioteką Publiczną Miasta Gniezna.
Wsparcia udzielają partnerzy: Miejski Ośrodek Kultury, Stowarzyszenie “Ośla Ławka”, Klub Krytyki Politycznej w Gnieźnie, Wzgórze Lecha, Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie.
“Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”

 

14 sierpnia Elżbieta Dzikowska zawita do Gniezna!

“Senior w podróży – spotkanie z Elżbietą Dzikowską” to nasza wystrzałowa sierpniowa propozycja, o którą już mamy wiele pytań. Nic dziwnego – Elżbieta Dzikowska to kobieta-instytucja!
Co kojarzy nam się, gdy słyszymy to nazwisko?
Przemierzała świat na długo przed tym zanim stało się to modne. Od lat fotografuje ludzi, miejsca, zabytki i pejzaże, jest również reżyserką i operatorką filmów dokumentalnych, autorką wielu książek, programów telewizyjnych, audycji radiowych, artykułów publicystycznych, a także wystaw sztuki współczesnej. Znakomita podróżniczka przyszła na świat w 1937 r. w Międzyrzeczu Podlaskim, miejscu gdzie spotykały się różne kultury i wierzenia. Po wojnie ukończyła sinologię i historię sztuki. Pracując dla redakcji czasopisma „Kontynenty” zwiedziła całą Amerykę Południową. Była pierwszym polskim dziennikarzem piszącym o sztuce przedkolumbijskiej a także o sztuce współczesnej w Ameryce Łacińskiej.
Razem z Tonym Halikiem stworzyli najsłynniejszy polski duet podróżniczy. Ich telewizyjne programy dla wielu rodaków stały się prawdziwym oknem na świat, u szczytu popularności oglądało je nawet 18 milionów widzów. Tony Halik zmarł w 1998 roku.
Po jego śmierci Elżbieta Dzikowska zajęła się popularyzacją ciekawych miejsc w Polsce, realizowała również wystawy sztuki współczesnej. Od 2015 roku prowadzi program “Pieprz i Wanilia” na antenie TVN Biznes i Świat.
Jak wiecie, od paru miesięcy gości u nas wystawa fotografii Elżbiety Dzikowskiej, której bohaterem jest uśmiech – międzynarodowy język świata, zrozumiały dla wszystkich ludzi. Uśmiech, z którego słynie również bohaterka spotkania zorganizowanego z myślą o seniorach spotkania autorskiego, na które zapraszamy tak naprawdę każdego, kto zna i ceni Elżbietę Dzikowską albo też ma ochotę poznać ją bliżej.
Spotkanie poprowadzi Agata Ożarowska, znana w naszym mieście obieżyświatka, dzieląca z panią Elżbietą również pasje fotograficzne, zamiłowanie do dobrej herbaty i otwartość na świat. Spotkanie dwóch wagabund zagwarantuje i przybyłym na spotkanie widzom możliwość spotkania z szerokim światem!
Nie zapomnijcie zabrać gotówki, jeżeli będziecie chcieli zakupić książki Elżbiety Dzikowskiej i uzyskać na nich cenny autograf!
Spotkanie odbędzie się 14 sierpnia, o godz. 16:00 na Dziedzińcu Starego Ratusza, wstęp wolny – uwaga, nie ma wejściówek!
Współorganizatorami spotkania są: Miasto Gniezno oraz Miejski Ośrodek Kultury w Gnieźnie – Stary Ratusz. Spotkanie odbędzie się w ramach projektu “Laboratorium Słowa 2022” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Zdjęcie: wikipedia.

Panel poetycki, czy poezja to literacki “gatunek zagrożony”?

Niecodzienny i wyjątkowo ciekawy – taki był piątkowy panel poetycki. Niecodzienny z kilku powodów – pierwszym na pewno była frekwencja w Latarni na Wenei. Tą najbardziej zaskoczeni byli zaproszeni goście – poetka Anna Fiałkowska i poeta Tomasz Bąk – bo, jak mówili, zdarza się, że na wieczorkach poetyckich są tylko… poeci i organizatorzy. Drugim powodem był temat panelu, a raczej przyjęta perspektywa: spojrzenie na poezję nie od strony wiersza, a z poziomu meta – jako na swego rodzaju literacki “gatunek zagrożony”. Nie jest bowiem tajemnicą, że współczesna poezja uznawana jest za niszową, elitarną, hermetyczną. Nakłady książek poetyckich są mizerne, a czytelnicy literatury… poezji nie czytają i nie wypożyczają – choćby w naszej gnieźnieńskiej bibliotece. Moderator Paweł Bąkowski właśnie w tym kierunku poprowadził spotkanie. Rozpiętość tematów była ogromna – od marketingowych strategii promowania książek poetyckich po istotę rzeczy, czyli sens tworzenia poezji w czasach późnego kapitalizmu. Było o poezji na instagramie, poezji w tomikach poezji, wreszcie o poezji (nieobecnej) na tik toku. O hermetyczności środowiska poetyckiego i skromnych nakładach książek poetyckich. O hamulcowych czytelnictwa poezji: czy jest nim wysoki próg wejścia w poezję czy może raczej wstyd niewyrobionego odbiorcy? A może winna jest szkoła, która – jak wyraził się Tomasz Bąk – stawia czytelnika na baczność „do wiersza”, niczym do hymnu. Było o poezji zaangażowanej, lewicowej oraz obficie linkującej się z popkulturą. Było też o: koszykówce, hip hopie i reklamach. Było wreszcie o niedorastaniu do własnych wierszy. Słowem, było różnorodnie, przeciekawie i naprawdę zabawnie. Pewne stałe punkty typowego wieczoru poetyckiego też miały miejsce: Tomasz Bąk przeczytał swoje premierowe wiersze, a Anna Fiałkowska z ostatniego swojego tomiku “gorączka”. Jeżeli coś może przekonać do sięgania po współczesną poezję, to na pewno takie spotkania jak to, które nie są koturnowe i onieśmielające, a pokazują poezję jako interesującą część dzisiejszej kultury.

Zdjęcia: Marta Bielawska-Borowiak

Wydarzenie zrealizowano w ramach projektu „Polszczyzna – zawsze na czasie!” z dofinansowaniem ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury „Ojczysty – dodaj do ulubionych, Edycja 2022”.

Polszczyzna – zawsze na czasie! Panel poetycki: Anna Fiałkowska i Tomasz Bąk

Poetycki panel w Latarni na Wenei. 15 lipca z poetką Anną Fiałkowską i poetą Tomaszem Bąkiem o poezji porozmawia Paweł Bąkowski. Przyjdźcie porozmawiać o poezji. To ważne!
Po co nam poezja w późnym kapitalizmie? Jaka jest młoda polska poezja – jakim językiem mówi, do kogo? Czy poetkom i poetom zależy na tym, by byli czytani i rozumiani, czy wystarczy im uznanie krytyków i środowiska? Jak żyją (i z czego) poetki/poeci w Polsce? Czy poezja powinna się angażować czy dystansować od świata? Czym powodowana jest poezja – wnętrzem poetów czy światem zewnętrznym? Czym jest zła poezja? Jak nauczyć się czytać poezję i jak się jej nie bać? Czy poezja jest tylko w książkach z wierszami? Wokół tych pytań, lub zupełnie innych, toczyć się będzie rozmowa z Tomaszem Bąkiem, Anną Fiałkowską. Prowadzi – Paweł Bąkowski. Współprowadzący – Wy! Porozmawiajmy wspólnie o poezji.

Anna Fiałkowska (ur. w 1994 r.) – poetka. Debiutowała poetycko w 2018 roku książką „lalka belmera” wydaną nakładem Wydawnictwa WBPiCAK; w 2021 roku ukazał się jej drugi tomik „Gorączka”. Publikowała wiersze, recenzje i felietony w kilkunastu magazynach internetowych i papierowych, m.in. w „Przekroju”, „ArtPapierze”, „Wakacjach on-line”, „Fabulariach”, kwartalniku „Kontent” oraz na stronie Korporacji Ha!art. Obecnie pracuje nad debiutem prozatorskim. Tworzy kanał o literaturze i kulturze na platformie YouTube pod pseudonimem Annie Warhol. Mieszka i pracuje w Poznaniu.

Tomasz Bąk (ur. w 1991 r.) – kolektyw schizofreniczny, autor kilku książek poetyckich i jednoaktówki „Katedra” (Wydawnictwo papierwdole, 2019). Laureat Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius w kategorii debiut za tom „Kanada” (WBPiCAK, 2011), Poznańskiej Nagrody Literackiej – Stypendium im. Stanisława Barańczaka za tom „Utylizacje. Peta miast” (WBPiCAK, 2019), Nagrody Literackiej Gdynia w kategorii poezja za „Bailout” (WBPiCAK, 2019) oraz laureat Nagrody Literackiej m. Warszawy w kategorii poezja za tom „O, tu jestem” (WBPiCAK, 2021).

Projekt „Polszczyzna – zawsze na czasie!” został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury „Ojczysty – dodaj do ulubionych, Edycja 2022”.