Podsumowania 2021 roku: „Laboratorium Słowa 2021”

„Laboratorium Słowa 2021” to największy realizowany przez nas projekt. Zresztą liczby nie kłamią: 107 wydarzeń, 833 uczestników. Z „Laboratorium Słowa” wchodziliśmy z przytupem w wakacje. Dzięki gościnie Latarni na Wenei i Starego Ratusza zaprosiliśmy na 11 spotkań autorskich. Wśród zaproszonych: Mariusz Szczygieł, Radek Rak, Jakub Żulczyk, Urszula Zajączkowska, Ałbena Grabowska, Konstanty Usenko, Emilia Dziubak, Robert M. Wegner, Ola Szmida, Bartłomiej Jurecki, Adam Frankiewicz. To było prawdziwe literackie lato. Drugą ważną częścią projektu są warsztaty. Tych było w sumie 91. Słowo, więc i literatura, odbijało się w nich w osiemnastu różnych aspektach, a to przez warsztaty: czytelnicze, literackie, pisarskie, dziennikarskie, wokalno-muzyczne, teatralne, fotograficzne, filmowe, teatru kamishibai, gier fabularnych i towarzyskich i przygotowujących do matury. Nie zabrakło także wykładów okołoliterackich, spotkań poświęconych gwarze i problemom społecznym podjętym podczas dyskusyjnych spotkań.
 
Całość dla szerokiego spektrum odbiorców od malców, dzieci w wieku przedszkolnym, uczniów szkół podstawowych, przez młodzież, aż po osoby dorosłe i seniorów.

Biblioteka Otwarta Na Każdego o dostępności literatury

Koniec roku to czas podsumowań przedsięwzięć dużych i – jak w tym przypadku, mniejszych.

Od początku września do niemal połowy grudnia działo się w ramach projektu Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna „Biblioteka Otwarta Na Każdego”. A działo się w miejscach nieprzypadkowych: Domu Pomocy Społecznej im. Małżonków Terakowskich, Domu Seniora „Jesienny Azyl”, Środowiskowym Domu Samopomocy „Dom Tęcza”, Miejskich Świetlicach Socjoterapeutycznych, Zakładzie Karnym w Gębarzewie, ale nie tylko. Jednak od początku. Zakończony właśnie projekt miejskiej książnicy to próba wyjścia, a nawet wejścia do miejsc, w których kontakt z literaturą może nie być powszechnym zjawiskiem. Powodów może być wiele. Chodzi jednak o możliwość popularyzacji literatury, czytelnictwa i książek w sposób bezpośredni – dzięki obecności bibliotecznych emisariuszy docierających pod wyżej wymienione adresy.

Tych posłanników w ramach projektu było jedenastu. Wśród nich bibliotekarze miejskiej książnicy: Agnieszka Antosik, Barbara Hrab, Krystyna Dombrowska, Joanna Michalak, Katarzyna Mikołajczewska-Modrzejewska, Agnieszka Słomian i specjaliści: fotografik Waldemar Stube, aktorka, animatorka i terapeutka Katarzyna Adamczyk-Kuźmicz, pedagożka Ewelina Czaplicka, terapeuta zajęciowy Michał Mocek oraz biblioteczna wolontariuszka Katarzyna Duszyńska. Nad realizacją całości czuwała Kamila Kasprzak-Bartkowiak.

Przeprowadzili oni łącznie 120 warsztatów, w których uczestniczyło ponad 300 osób. Byli to seniorzy (pensjonariuszy domów pomocy), osoby z niepełnosprawnością (podopieczni Domu Samopomocy „Dom Tęcza”), dzieci i młodzież (przebywającą w Miejskich Świetlicach Socjoterapeutycznych). Łącznie: 40 warsztatów dla seniorów z głośnym czytaniem, dyskusją i zajęciami plastycznymi wspomagającymi umiejętności manualne i intelektualne, 60 warsztatów dla dzieci i młodzieży z zakresu literatury, dziennikarstwa, rękodzielnictwa, lalkarstwa i teatru – pozwalających rozwinąć pasje i poznać nowe umiejętności, 15 warsztatów literackich, fotograficznych i filmowych dla osób z niepełnosprawnościami – pokazujących nowe sposoby i możliwości spędzania czasu i samorealizacji. Warsztaty fotograficzne miały swój finał na wystawie „Rzeczy ważne” gdzie zaprezentowano analogowe fotografie wykonane przez uczestników spotkań.

Nie tylko na warsztatowej stronie zakładał się zrealizowany projekt. Były także spotkania autorskie. Pierwsze z nich przygotowano dla osadzonych w Zakładzie Karnym w Gębarzewie. Na życzenie samych zainteresowanych do Gębarzewa przyjechał autor popularnej serii kryminałów milicyjnych – Ryszard Ćwirlej. Była dyskusja z czytelnikami i opowieść o polskim kryminale. Pozostałe spotkania z Małgorzatą Gutowską-Adamczyk, Jackiem Hugo-Baderem i autorką najnowszej biografii Stanisława Lema – Agnieszką Gajewską mogły cieszyć już szerokie grono odbiorców, były bowiem dostępne dla wszystkich. Z czego, trzeba przyznać, skorzystało wielu zainteresowanych.

Wymienić należy jeszcze odwiedziny w Gnieźnieńskim Klubie Seniora, gdzie postawiono na lokalność, czyli nasz mały język – gnieźnieńską i poznańską gwarę.

Miejska książnica już zapowiada, że planuje aby projekt miał swoją kontynuacje w przyszłym roku. Zakłada rozszerzenie grona odbiorców o nowe instytucje.

Projekt zrealizowano także dzięki wsparciu i pomocy: Miejskiego Ośrodka Kultury, Klubu Fantastyki Fantasmagoria, Gnieźnieńskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

“Biblioteka Otwarta Na Każdego” otrzymała dofinansowanie ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Kultura Dostępna” oraz Miasta Gniezna.

 

 

Uczniowie z Zespołu Szkół Ponadpodstawowych sprawdzali co w „gwarze piszczy”

W miniony czwartek odbyły się pierwsze z gwarowych warsztatów dla młodzieży. Gościliśmy uczniów Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 3 w Gnieźnie oraz ich bibliotekarkę – panią Teresę. Uczestnicy wymienili się z prowadzącą swoimi uwagami na temat gwarowych słówek, z zaskoczeniem odkryli także pochodzenie niektórych wyrażeń. Bo kto by się spodziewał, że w Warszawie nie zakluczają drzwi? A na deser – konkurs z nagrodami! Polegał on na przetłumaczeniu (z niewielką pomocą) wyrażeń „z polskiego na nasz”. Zwycięzcy będą mogli szlifować kareję z nowiutkimi, stylowymi torbami. To pierwsze tego typu warsztaty, lecz z pewnością nie ostatnie.

Szkolne Koło Teatralne „Maski” ćwiczy gwarę

Warsztaty gwarowe ze Szkolnym Kołem Teatralnym „Maski” i opiekunką koła panią Wiolettą Łubińską ze Szkoły Podstawowej nr 10 w Gnieźnie były strzałem w przysłowiową „dziesiątkę”.
Z gwarą u młodzieży nie jest źle, pan Andrzej Malicki przeegzaminował trochę jej znajomość. Okazuje się, że młodzi uczestnicy znają znaczenie niektórych słów : bana, bejmy, nygus, lumpy, wyrko, buda, chichrać się, hulajpeta… Było wiele emocji podczas scenek aktorskich na podstawie wierszowanej bajki Aleksandra Fredry „Paweł i Gaweł” oraz Juliana Tuwima „Okulary” ze słynnym Panem Hilarym. Warsztaty gwarowe, które odbyły się w Filii nr 9 na os. Orła Białego na pewno przybliżyły naszą lokalną mowę i poszerzyły horyzonty aktorskie młodych uczestników.

 
Spotkania realizujemy w ramach projektu “Laboratorium słowa 2021”. Otrzymały one dofinansowanie ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Myszka Marcysia uczy gwary! – ruszyły warsztaty dla dzieci

Mali gnieźnianie poznają elementarz gwary – ruszyły biblioteczne warsztaty gwarowe dla dzieci z gnieźnieńskich przedszkoli oraz szkół podstawowych. Gwary uczy – oczywiście! – Myszka Marcysia, czyli biblioteczna maskotka oraz nasze bibliotekarki. Dzieci poznają słówka gwarowe, dowiadują się czym w ogóle jest gwara i dlaczego nie należy się wstydzić mowy „małej Ojczyzny”. Zabawy ruchowe, plastyczne i animacje to najlepszy sposób edukacji, w tym przypadku gwarowej. A galeria „pyrek” stworzonych przez dzieciaki pokazuje, że gwara może być wspaniałym natchnieniem twórczym!

Warsztaty prowadzone są na podstawie autorskich scenariuszy opracowanych przez pisarkę Agnieszką Gadzińską. Towarzyszą im filmiki gwarowe dla dzieci – pierwszy zostanie wyemitowany już jutro na bibliotecznym profilu FB i Youtubie.

Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna od lat stara się popularyzować gwarę gnieźnieńską, czyli miejscową odmianę dialektu wielkopolskiego. Szereg procesów historycznych i społecznych doprowadził do regresu dialektu regionalnego. Coraz mniej osób posługuje się swobodnie kodem mieszanym, czyli i polszczyzną ogólną, i gwarą. Kampania „Gwarze mówimy TAK!” ma dotrzeć do gnieźnian, w różnym wieku, z jasnym komunikatem – gwara nie jest „gorszą” mową, jest wspólnym skarbem, mową tych ziem i naszych serc, językowym dziedzictwem. Niematerialny charakter gwary powoduje, że nie można jej zamknąć w muzealnej gablocie – żeby przetrwała, trzeba jej używać, mówić nią.

Na zdjęciach dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 7 w Gnieźnie oraz Przedszkola nr 15 „Pszczółka Maja”.

Warsztaty „Myszka Marcysia uczy gwary” przeprowadzone są w ramach projektu „Gwarze mówimy TAK!”, który uzyskał dofinansowanie ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury “Ojczysty – dodaj do ulubionych 2021”. Warsztaty odbywają się pod patronatem Fundacji ABC XXI Cała Polska czyta dzieciom!