dżs – Biblioteka Gniezno

Wczoraj na zaproszenie Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu braliśmy udział w szkoleniu „DŻS – jak nie utonąć”. Nie występowaliśmy w nim jednak, jak mogłoby się wydawać, w roli słuchaczy, a ekspertów. Tym ekspertem była kierowniczka Działu Gromadzenia, Opracowania i Bibliografii Regionalnej naszej biblioteki – Alicja Twardowska, która przedstawiła prezentację pt. „Dokumenty życia społecznego jako element zbiorów regionalnych”.

Webinarium przygotowano dla instruktorów bibliotek powiatowych i bibliotekarzy z bibliotek publicznych z województwa wielkopolskiego. Jego celem było poszerzenie wiedzy o dokumentach życia społecznego, wymiana myśli na temat kryteriów gromadzenia, zasad opracowania, udostępniania oraz poszerzenie kompetencji zawodowych wielkopolskich bibliotekarzy. Alicja Twardowska była jedną z czterech prelegentek.

Ta historia zaczyna się w 1974 roku i wierzymy, że będzie trwać tak długo, jak sama Biblioteka. Kiedy inicjatywa Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Poznaniu dociera do gnieźnieńskiej Książnicy rozpoczyna się, trwający do dziś, trud zabierania ulotnej rzeczywistości zaklętej w poligrafii okolicznościowej i użytkowej. Dokumenty życia społecznego, bo o nich mowa, stanowią bardzo ważną część zbiorów związanych tematycznie z regionem, w którym działa Biblioteka. Są odzwierciedleniem swoich czasów – zapisując przejawy życia społeczno-kulturalnego i polityczno-gospodarczego. Z upływem lat nabierają znaczenia historycznego, stając się śladem minionej epoki. Lata zabiegów pracowników Biblioteki, którzy starali się gromadzić druki związane z codziennością informacyjną, normatywną, propagandową czy reklamową miasta sprawiły, że dziś w zbiorach znajdują się materiały z lat 50. A sprawa wcale nie była – i nie jest – prosta, gdyż dżs-y nie są w zasadzie rozprowadzane na rynku handlowym. By je pozyskać, Biblioteka nawiązuje porozumienia z podmiotami, które je produkują i/lub dystrybuują. Często jednak trzeba osobiście (i to dosłownie!) dopilnować, żeby jakiś plakat czy ulotka trafiły do zasobów bibliotecznych. W tym kontekście dumą napawa ilość i różnorodność dżś-ów, które udało się nam zgromadzić. Żeby wymienić tylko: plany i mapy Gniezna z różnych lat, przewodniki po mieście, egzemplarze czasopism lokalnych – materiały z działalności MRN z lat 1985-1990, ulotki, afisze, odezwy organizacji społecznych i politycznych, plakaty z wystaw w MOK, MDK, MPPP (i innych instytucji), afisze informujące o spotkaniach, sesjach naukowych i popularnonaukowych odbywających się w mieście, plakaty sportowe, filmowe, teatralne, programy teatralne z lat 50-tych, materiały z wyborów państwowych i samorządowych od 1993 roku.
Nie mamy wątpliwości – dokumenty życia społecznego to skarbnica codziennej lokalnej historii miejsca. A zarazem bezcenny materiał do przyszłych badań i analiz.
Zainteresowanych tematem odsyłamy do bibliotecznego katalogu on-line. Od kilku lat znajduje się tam baza dokumentów życia społecznego (katalog zbiorów regionalnych). Tych, którzy chcieliby się im przyjrzeć z bliska informujemy, że jest to możliwe jedynie w Czytelni Biblioteki Głównej przy ul. Mieszka I 16 na miejscu.