Załącznik nr 1 do Zarządzenia Nr 35/2020 z dnia 28 grudnia 2020 r.
Zasady polityki gromadzenia zbiorów
w Bibliotece Publicznej Miasta Gniezna na lata 2021-2030
I. Uwagi wstępne
Biblioteka służy rozwijaniu i zaspokajaniu potrzeb czytelniczych i informacyjnych społeczności lokalnej, jej edukacji kulturalnej oraz upowszechnianiu wiedzy.
Zasady polityki gromadzenia mają określać ogólne kierunki gromadzenia, specjalizacje, metody doboru oraz podział zadań pomiędzy placówki.
Celem „Zasad” jest określenie rodzajów dokumentów gromadzonych przez Bibliotekę Publiczną Miasta Gniezna i dostosowanie zbiorów bibliotecznych
i ich form do miejscowych potrzeb.
II. Założenia ogólne
- Współczesna biblioteka musi rozpoznawać i spełniać potrzeby użytkowników i dostosować je do szerokiej oferty usług. Dlatego też gromadzenie poprzez zakup, dary czy wymianę właściwego, zgodnego z zapotrzebowaniem czytelników zbioru jest jedną z głównych jej funkcji.
2. Z usług Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna korzystają różne grupy, różniące się wiekiem, wykształceniem i wykonywanym zajęciem. Poprzez okresową analizę struktury czytelników należy dokonywać korekty profilu włączanych do zbiorów nowych pozycji, w zależności od tego w jakich grupach chcemy czytelnictwo wesprzeć lub wzmocnić.
3. Główną formą zbiorów są książki w formie drukowanych kodeksów, ale Biblioteka powinna brać pod uwagę także inne ich formy jak audiobooki czy e-booki, w zależności od zgłoszeń czytelników i możliwości finansowych.
4. W BPMG zauważa się większe zainteresowanie czytelników literaturą piękną niż publikacjami niebeletrystycznymi. Dlatego też przy kształtowaniu zbiorów należy uwzględnić kluczową rolę literatury pięknej zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci i młodzieży.
5. Następną ważną grupą wydawnictw niezbędnych w bibliotece są czasopisma i inne wydawnictwa informacyjne, w wersji drukowanej jak i internetowej.
Prasa winna być gromadzona jedynie w Bibliotece Głównej.
6. Inną nie mniej znaczącą grupą dokumentów które biblioteka powinna gromadzić są wydawnictwa dotyczące regionu i społeczności lokalnej, w której działa. Biblioteka powinna być jednym z centrów informacji regionalnej dotyczącej miasta. Szczegółowe zasady gromadzenia tego rodzaju zbiorów w BPMG określa Zarządzenie z dnia 30 czerwca 2017 r. w sprawie Zbiorów regionalnych gromadzonych przez BPMG, oraz Instrukcja pozyskiwania, gromadzenia i opracowania dokumentów życia społecznego z 4 marca 2016 r.
III. Zadania szczegółowe
- Biblioteka Główna jako placówka z największymi zbiorami i znajdująca się w centrum miasta winna gromadzić:
– literaturę piękną z zróżnicowanym poziomem trudności, bestsellery i nowości wydawnicze, klasykę polską i światową dla dorosłych, młodzieży i dzieci
– lektury szkolne dla dzieci i młodzieży
– literaturę popularnonaukową z uwzględnieniem wieku odbiorcy zwłaszcza:
– literaturę faktu, dotyczącą aktualnych wydarzeń politycznych i historycznych, biografie ciesząca się zainteresowaniem czytelników. W ograniczonym stopniu z różnych dziedzin wiedzy, szczególnie w postaci poradników, przewodników i opracowań przystępnie omawiających problem gromadzić czasopisma ogólnopolskie, dzienniki, tygodniki, czasopisma lokalne i regionalne, dla różnych grup, zgodnie z ustalonymi zasadami
– literaturę regionalną szczególnie o Gnieźnie i Ziemi Gnieźnieńskiej,
– gromadzić Dokumenty Życia Społecznego, wycinki prasowe oraz informacje ukazujące się na portalach internetowych.2. Filie osiedlowe
jako placówki działają w środowisku osiedlowym, ich zadaniem jest obsługa szerokiego kręgu czytelników oraz zaspokojenie potrzeb i oczekiwań w zakresie łatwego dostępu do zbiorów i informacji. Czytelnikami tych placówek są dzieci i młodzież szkolna, dorośli skupiający swoje zainteresowania czytelnicze na beletrystyce i książkach popularyzujących ogólne dziedziny wiedzy.Taka struktura czytelników określa ich zapotrzebowanie dlatego należy w nich gromadzić:
– lektury szkolne,
– literaturę piękną dla dzieci młodzieży,
– literaturę piękną dla dorosłych,
– literaturę popularnonaukową głównie na potrzeby osób uczących się, poradniki, przewodniki, biografie, pamiętniki, wspomnienia i wydawnictwa popularne z różnych dziedzin
IV. Realizacja zasad polityki gromadzenia zbiorów.
Zasady polityki gromadzenia zbiorów będzie realizował kierownik Działu Gromadzenia, Opracowania i Bibliografii Regionalnej przy pomocy specjalnej
Komisji Doboru Zbiorów powołanej Zarządzeniem Dyrektora BPMG. Zadaniem Komisji jest rzetelna, systematyczna analiza i weryfikacja publikacji włączanych do zbiorów, zgodnie z wytycznymi dla poszczególnych placówek.
Zakup zbiorów dla BPMG będzie odbywał się zgodnie z przepisami ustawy o zamówieniach publicznych z uwzględnieniem rezerwy finansowej na nabycie wydawnictw regionalnych, specjalnych i okazjonalnych będących poza oficjalnym rynkiem wydawniczym.
Procedury związane z zakupem nowości wydawniczych w danym roku należy rozpocząć niezwłocznie po ustaleniu budżetu BPMG przez Radę Miasta Gniezna.
V. Uwagi końcowe
Polityka gromadzenia zbiorów w Bibliotece Publicznej Miasta Gniezna musi być prowadzona rozważnie, umiejętnie, zgodnie z oczekiwaniami czytelników, w miarę możliwości kadrowych i finansowych biblioteki.
Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna będąca nowoczesną placówką musi się dostosować do zmian kulturowych, technologicznych oraz dostosować ofertę swoich usług do oczekiwań czytelników, bo to oni są podmiotem jej działania. Powinna rozwijać się w formie biblioteki hybrydowej łączącej elementy biblioteki tradycyjnej i elektronicznej. Zasoby cyfrowe mogą urozmaicić poszukiwanie wiedzy ale także ułatwić zapoznanie się z wielkimi dziełami literatury, które dla wielu młodych czytelników są nie do przeczytania w tradycyjnej formie papierowej, a różne formy książki (tradycyjna i elektroniczna) mogą znakomicie współistnieć w bibliotece.
Gromadząc zbiory, nie należy zapomnieć o ich selekcji. Zakres selekcji powinien być na taki, aby w zbiorach nie miały miejsca egzemplarze treściowo zdezaktualizowane lub fizycznie zniszczone. Archiwizacja zbiorów powinna ograniczyć się tylko do materiałów związanych z Regionem. Księgozbiór powinien być odnawiany i uzupełniany nowymi publikacjami zwłaszcza w tych dziedzinach, w których zmiany cywilizacyjne powodują szybką dezaktualizację informacji. Księgozbiór bogaty, aktualny treściowo, w dobrym stanie fizycznym poszerzony o nowe formy wydawnicze, spełniający oczekiwania czytelników to najważniejsze zadanie przed którymi stoją bibliotekarze BPMG.