12. Preteksty: Varga / Teatr Wszelki Wypadek

Pierwszy bohater tego wieczoru przedstawia się czasem jako niedoszły wiolonczelista i emerytowany punkowiec. “Nie wierzę w żadne programy promocji czytelnictwa. W świecie nadmiaru stymulacji jedynie ten, kto w dzieciństwie bądź wczesnej młodości pokochał czytanie i nie umie bez niego żyć, jest w stanie w dorosłości stać się dojrzałym czytelnikiem” – powiedział kiedyś. Czy jeszcze nas zaskoczy?

Kolejnych bohaterów tego wieczoru Gniezno zdążyło już poznać, polubić i wyczekiwać kolejnych spotkań!
W pierwszy dzień przedłużonego festiwalowego weekendu zapraszamy na spotkanie autorskie z Krzysztofem Vargą oraz na spektakl Teatru Wszelki Wypadek.
O 18-tej, na dziedzińcu Starego Ratusza, spotkanie dwóch niezwykle ciekawych Krzysztofów!
Krzysztof Varga (ur. 1968) – prozaik, eseista, felietonista. Długoletni redaktor i publicysta „Gazety Wyborczej”. Autor wielu książek prozatorskich i eseistycznych, m.in. Chłopaki nie płacząBildungsroman, 45 pomysłów na powieść, TequilaGulasz z turulaNagrobek z lastryko, Aleja NiepodległościTrocinyCzardasz z mangalicą, Masakra, Setka, Langosz w jurcieSonnenberg,  Księga dla starych urwisów oraz Dziennik hipopotama. Współautor książek Parnas bis. Słownik literatury polskiej urodzonej po 1960 roku (wraz z Pawłem Duninem-Wąsowiczem) oraz Macie swoich poetów (wraz z Pawłem Duninem-Wąsowiczem  i Jarosławem Klejnockim). W latach 2010–2020 felietonista „Gazety  Wyborczej”, od końca 2020 publikuje na łamach „Newsweeka”. Laureat  nagrody Fundacji Kultury i Nike Czytelników (za Gulasz z turula), dwukrotny finalista Nagrody Literackiej Nike i Nagrody Mediów Publicznych „Cogito”, był także nominowany do Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”, Nagrody im. C. K. Norwida oraz Nagrody Literackiej m.st. Warszawy. Jego książki tłumaczono m.in. na włoski, węgierski, bułgarski, słowacki, serbski, ukraiński, chorwacki i francuski. Mieszka w Warszawie.
Z Krzysztofem Vargą będzie rozmawiał Krzysztof Szymoniak, znany Wam doskonale poeta, prozaik, dziennikarz, wykładowca poetycki, a okazjonalnie także slamer.
O 20-tej, na Latarni na Wenei, sztuka w wykonaniu doskonale Wam znanej i lubianej grupy teatralnej
Teatr Wszelki Wypadek to grupa teatralna prowadzona przez Tomasza Kujawskiego – ważną postać dla gnieźnieńskiego teatru amatorskiego. Nauczyciel, instruktor, mistrz od lat tworzący nieprzerwanie teatr z młodzieżą, ale nie tylko dla młodzieży. Z jego teatralnej kuźni „wyszły” takie postaci gnieźnieńskiej kultury, jak Alex Freiheit czy Paweł J. Bąkowski. Jego spektakle wielokrotnie były nagradzane, doceniane i – co najważniejsze – zawsze są oczekiwane przez gnieźnieńską publiczność.
Tym razem w wykonaniu Teatru Wszelki Wypadek obejrzymy spektakl „Sala nr 6″ oparty na motywach opowiadania Antoniego Czechowa pod tym samym tytułem.

Zapraszamy!

Festiwal Preteksty organizują: Miasto Gniezno wraz z Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna.
Wsparcia udzielają partnerzy: Miejski Ośrodek Kultury, Stowarzyszenie Ośla Ławka, Wzgórze Lecha, Muzeum Początków Państwa Polskiego, Klub Krytyki Politycznej w Gnieźnie.
“Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego”

Ostatni dzień Pretekstów

Sześć wydań jednej książki to sukces, którym pochwalić może się mało który autor. A takie osiągnięcie ma na swoim koncie Daniel Wyszogrodzki – polski tłumacz i autor i dziennikarz muzyczny, spotkanie z którym rozpoczęło ostatni dzień tegorocznych Pretekstów.

Książka o której mowa, to oczywiście „Satysfakcja – The Rolling Stones”, czyli biografia jednego z najbardziej znanych zespołów na świecie. Pozycja ta wpłynęła na całe pokolenia zainteresowanych muzyką Polaków, a którą takie osobowości radiowe jak Piotr Stelmach potrafią cytować ją z pamięci.

Podczas spotkania w Latarni na Wenei autor opowiadał o swoich spotkaniach ze znanymi ludźmi, z którymi zetknęła go praca zawodowa (grał na przykład trupa u Polańskiego), ale także o swoich spotkaniach ze Stonesami, współpracą z Leonardem Coenem czy pracą przy tłumaczeniu musicali. Gratką dla zebranych była z pewnością także możliwość nabycia pierwszej powieści autora (świeżo wydanej) pod tytułem „Plac Leńskiego”.

Czy łatwo jest zrobić analizę stylistyczno-tematyczną piosenki disco polo? O to można było zapytać Michała Rusinka, który z gnieźnieńską publicznością spotkał się na dziedzińcu Starego Ratusza. Ten literaturoznawca, tłumacz i pisarz, który przez piętnaście lat był sekretarzem Wisławy Szymborskiej dał się poznać nie tylko jako rozmówca o wysokiej kulturze osobistej, ale także osoba żywo zainteresowana współczesnym językiem polskim.

Autor opowiadał bowiem wiele o kolekcjonowaniu „pypci na języku”, czyli sprzecznych, zaskakujących i zabawnych lapsusów językowych. Sporo miejsca poświęcono także problemowi kanonu lektur szkolnych, jakości warstwy tekstowej współczesnych przebojów muzycznych oraz zatrważająco niskiemu poziomowi języka polityki. Oczywiście publiczność pytała także o postać naszej pierwszej literackiej Noblistki, o której codziennych zabawnych przyzwyczajeniach Michał Rusinek w niejednym wywiadzie i wspomnieniu już opowiadał.

Całkiem sporą częścią publiczności były tym razem osoby całkiem młode, gdyż akurat ten gość Pretekstów niejedną mądrą książkę dla dzieci wydał. Oczywiście wszyscy – i ci młodsi i ci starsi – mogli na swoich egzemplarzach otrzymać autografy, które z pewnością będą cenną pamiątką z tego interesującego spotkania.

Tegorocznej Preteksty zakończył przejmujący spektakl „Myszy i Ludzie” Teatru Wszelki Wypadek, który obejrzeć można było w Latarni na Wenei. I był to finał naprawdę godny tego wspaniałego festiwalu.

Aktorzy teatru prowadzonego przez Tomasza Kujawskiego w Miejskim Ośrodku Kultury pokazali się od jak najlepszej strony. Interpretacja jednej z najważniejszych powieści Johna Steinbecka zrealizowana i zagrana została doprawdy po mistrzowsku. Minimalizm scenografii tylko podkreślał dobre przygotowanie aktorów, którzy autentycznie odmalowali przed publicznością historię o pogoni za amerykańskim snem, prawdziwej przyjaźni oraz wykluczeniu kobiet. Szczególne słowa uznania należą się Tomaszowi Kujawskiemu, odtwarzającemu rolę niepełnosprawnego mocarza Lenniego, która z pewnością pozostanie w pamięci wszystkich widzów.

Kolejne Preteksty już za rok. I choć trudno będzie jeszcze podwyższyć poziom całego festiwalu, to jego organizatorzy dołożą wszelkich starań, by tak się stało. Dziękujemy za liczny udział we wszystkich wydarzeniach!

 

Zdjęcia Dorian Kaczmarek

Organizatorem Festiwalu, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, już po raz trzeci będzie Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna razem z Miastem Gnieznem. Partnerami wydarzenia są: Stowarzyszenie Ośla Ławka oraz Miejski Ośrodek Kultury.

 

 

Trzeci dzień XI Festiwalu Literackiego Preteksty

Pierwsze sobotnie pretekstowe spotkanie na dziedzińcu Starego Ratusza w Gnieźnie zebrały ogrodników i pasjonatów działek, zielonych balkonów i zieleni. Mimo słonecznej pogody porzucili swoje grządki, hamaki i altanki, by posłuchać wykładu prof. Elizy Grzelak o ekologiczny ogrodzie. Pani Profesor, uznana językoznawczyni, od ponad dwudziestu lat prowadzi ogród, a ogrodnictwo jest jej wielką pasją. I również obszarem badań naukowych – jest autorką m.in. monografii ogrodu „W poszukiwaniu Edenu. Językowo-kulturowy obraz współczesnego polskiego ogrodu ozdobnego. Kreacja czasu i przestrzeni” (książka ta znajduje się w księgozbiorze Biblioteki). Wykład dotyczył przede wszystkim kwestii uwzględnienia perspektywy ekologicznej w pielęgnowaniu ogrodu. Jak barwnie opowiadała Pani Profesor, ona sama ekologiczny „zwrot” zawdzięcza w dużej mierze swoim dzieciom i wnukom, mieszkającym w Berlinie, gdzie postawy ekologiczne są zdecydowanie bardziej zaawansowane i powszechnie praktykowane. Do zmiany patrzenia na ogród przyczyniła się też nawałnica z 2017 roku, której ogromna dewastująca siła pokazała, iż współcześnie ogrodu nie można pielęgnować w oderwaniu od wyzwań klimatycznych. Kondycja planety, globalne ocieplenie, susze, zakwaszenie wód, przeobrażenia biosfery to zjawiska, które współczesny ogrodnik również musi brać pod uwagę w swojej działalności. I to właśnie od kilku lat praktykuje w swoim ogrodzie profesor Grzelak. Co, jak zdradziła, wcale nie jest łatwe. Wiele codziennych ogrodniczych decyzji oznacza kolizję dwóch perspektyw – tradycyjnej estetyczno-użytkowej oraz ekologicznej. Koszenie, podlewanie, krety, ślimaki, mszyce, chwasty i wszystkie inne tradycyjne „problemy” ogrodników – w ekologicznym ogrodzie wymagają zupełnie nowego podejścia. Pani Profesor hojnie dzieliła się z widownią praktycznymi ekowskazówkami, co otworzyło na widowni niemal giełdę „wymiany ogrodniczej wiedzy”. I możliwe, że zaowocuje to w niedalekiej przyszłości serią ekologicznych wykładów, które profesor Eliza Grzelak zaproponowała poprowadzić wespół z Biblioteką. Na którą to propozycję Biblioteka oczywiście patrzy z wielką przychylnością.
Radości z powodzenia misji zaproszenia do Gniezna Filipa Springera nie krył Aleksander Olo Karwowski, prowadzący spotkanie. Te odczucia, sądząc tylko po pytaniach zadawanych przez publiczność podzielali i zebrani na spotkaniu. Można powiedzieć, że tegoroczne Preteksty mają szczęście do różnorodności – każda z przeprowadzanych podczas festiwalu konwersacji dotyka nieco odmiennych strun literackiego fachu. Filip Springer zajmująco opowiadał o pracy fotoreportera i reportażysty. Osobne miejsce w rozmowie znalazła fotografia i jej znaczenie w twórczej drodze autora. Od inspiracji tematem znikania, po zagadnienia architektury, miasta i jego problemów w perspektywie zmian klimatu – te wątki musiały pojawić się na spotkaniu z Filipem Springerem.
Dzień zakończyło premierowe przedstawienie Teatru Wszelki Wypadek „Emigranci” na podstawie dramatu Sławomira Mrożka. Na scenie Latarni na Wenei Tomasz Kujawski i Paweł Gic przejmująco opowiedzieli historię uwięzienia – tego metaforycznego dotyczącego naszych ograniczeń i tego realnego, do którego zmusza nas życiowa sytuacja. Gnieźnieński teatr ma w zwyczaju grę na najwyższych rejestrach emocji, podczas wczorajszego przedstawienia nie było inaczej. Na ponad półtorej godziny publika została pochłonięta przez opowieść, którą wykreował sceniczny duet. Oklaski na stojąco i ożywienie, z jakim rozmawiano o spektaklu po jego zakończeniu chyba nie wymagają komentarza.

Zdjęcia Dorian Kaczmarek

Organizatorem Festiwalu, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, już po raz trzeci będzie Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna razem z Miastem Gnieznem. Partnerami wydarzenia są: Stowarzyszenie Ośla Ławka oraz Miejski Ośrodek Kultury.

 

 

Święto Słowa po raz jedenasty!

Od 2 do 5 września 2021 r. Gniezno już 11 raz stanie się Literacką Stolicą Polski i areną ciekawych wydarzeń, dla których wspólnym mianownikiem jest właśnie Literatura.

Spotkania autorskie, slam poetycki, pasjonujące spektakle oraz nietuzinkowe koncerty, to tylko niektóre z pozycji programu, który ma ambicję przynajmniej „nie być słabszym” od ubiegłorocznego.  Wśród zaproszonych gości, którzy przyjadą do Pierwszej Stolicy,  możemy wymienić: prof. Jerzego Bralczyka, Jakuba Małeckiego, Michała Rusinka, Filipa Springera, Daniela Wyszogrodzkiego, a także Piotra Górnego, znanego szerzej pod artystycznym pseudonimem „DonGURALesko”. Honor Gniezna reprezentować będzie niezastąpiona prof. Eliza Grzelak, która przyjrzy się funkcji ogrodu w literaturze.

Teatr, czerpiący inspirację w Literaturze, od początku towarzyszy „Pretekstom”. Nie inaczej będzie w tym roku. Festiwalowa publiczność weźmie udział w premierze nowego spektaklu Teatru Wszelki Wypadek, a mianowicie „Emigrantów” na podstawie dramatu Sławomira Mrożka w reżyserii Tomasza Kujawskiego. Tenże sam zespół przypomni także własną sceniczną interpretację słynnej powieści Johna Steinbecka „Myszy i ludzie”. „Czarnym koniem” programu może okazać się z kolei spektakl „Projekt: Świteź” w wykonaniu Grupy Teatralnej „Daj ać!: poza”, a koncertowe atrakcje zapewni grupa Szegetz, która przedstawi materiał z najnowszej płyty „Przedświt”.

Nie zabraknie i wydarzeń skierowanych do najmłodszych miłośników literatury. Dla nich Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna przygotowała warsztaty „Wierszokleci też poeci”. O emocje i poetycką część programu zadbał, popularny już środowisku literackim, Slam Poetycki im. Franciszka Rabelais’a, na którym pojawiły się slamerskie sławy z całej Polski. Wydarzenie to odbyło się wyjątkowo wcześniej, 13 sierpnia 2021 r. z bardzo ważnego powodu: otrzymania prawa do kwalifikacji laureatów do wrześniowych Mistrzostw Polski w Slamie.

Festiwalowi towarzyszyć będą także dwie bardzo ciekawe wystawy.  Filia nr 2 przy ul. Staszica 12a gościć będzie, dzięki uprzejmości Narodowego Centrum Kultury, wystawę „LEM” poświęconą postaci Stanisława Lema, prekursora fantastyki naukowej w naszym kraju. W plenerze z kolei przyjrzymy się dziejom gnieźnieńskiej książnicy, która w zeszłym roku obchodziła swoje 75. urodziny.

Organizatorem Festiwalu, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, już po raz trzeci będzie Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna razem z Miastem Gnieznem. Partnerami wydarzenia są: Stowarzyszenie Ośla Ławka oraz Miejski Ośrodek Kultury. 

Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny. Obowiązuje reżim sanitarny.

 

XI Festiwal Literacki PRETEKSTY
Gniezno, 2-5 września 2021
PROGRAM

 

02 września 2021 r. (czwartek)
10.00 „Wierszokleci też poeci”/ warsztaty dla dzieci/ Filia nr 2 BPMG
18.00 Jakub Małecki/ spotkanie autorskie/ Latarnia na Wenei
20.00 Piotr Górny (aka DonGURALesko)/ spotkanie autorskie/ Latarnia na Wenei

03 września 2021 r. (piątek)
10.00 „Wierszokleci też poeci”/ warsztaty dla dzieci/ Filia nr 2 BPMG
17.30 „Projekt: Świteź”/ Grupa Teatralna „Daj ać!: poza”/ spektakl/  Latarnia na Wenei
19.00 prof. Jerzy Bralczyk/ spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza
20.30 Szegetz/ koncert/ Latarnia na Wenei

04 września 2021 r. (sobota)
16.00 prof. Eliza Grzelak „Pamiętajmy o ogrodach”/ spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza
18.00 Filip Springer/ spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza
20.00 Emigranci/ Teatr Wszelki Wypadek/ spektakl/ Latarnia na Wenei

05 września 2021 r. (niedziela)
16.00 Daniel Wyszogrodzki/ spotkanie autorskie/ Latarnia na Wenei
18.00 Michał Rusinek/ spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza
20.00 Myszy i Ludzie/ Teatr Wszelki Wypadek/ spektakl/ Latarnia na Wenei

WYSTAWY:
LEM/ hol Fili nr 2/ ul. Staszica 12a
Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna 75+1/ skwer przy pomniku św. Wojciecha

XI PRETEKSTY: „Daj ać!: poza” / Teatr Wszelki Wypadek – spektakle teatralne

Teatry rokrocznie pojawiają się w PRETEKSTOWM programie wydarzeń. Są jedną z form zbliżenia do literatury, która oddaje się jej żywej interpretacji – reżyserskiej i aktorskiej. W tym roku zachwytów słowem, które pokazane zostanie przez moce teatru będziemy życzyć potrójnie. Przygotowaliśmy bowiem trzy spektakle prezentowane przez dwie grupy niezależnych animatorów sceny. Na wszystkie zapraszamy na latarniowy przylądek kultury.

Pierwszy w piątek 3 września o godz. 17.30. Sceniczne deski zamienią się w swego rodzaju eksperyment – projekt: Świteź – przedstawienie, które potrafi zmieniać się z dnia na dzień, z próby na próbę. Wyłania się z klasycznego tekstu i improwizacji członków zespołu i zaprasza do wspólnego zanurzenia się w wodach Świtezi. Świteź i Świtezianka – te dwie ballady Adama Mickiewicza zainspirowały młody teatr amatorski z Poznania do refleksji na temat kategorii kobiecości i męskości we współczesnym świecie, na temat relacji międzyludzkich, które, pomimo postępu technicznego wcale nie stały się łatwiejsze.

„Daj ać!: poza” to grupa miłośników teatru, która od wczesnych lat szkolnych eksploruje deski sceny amatorskiej. Od kilku lat biorą udział w festiwalach teatralnych takich jak: Young Malta Festival, Poznański Festiwal Nauki i Sztuki, Poznański Festiwal Teatrów Marcinek, Dzień dobry, Sztuko! Członkami zespołu są młodzi ludzie zafascynowani odczytywaniem na nowo dawnej literatury i wykorzystywaniem jej w formach performatywnych. Reżyserką i spoiwem łączącym zespół jest Sara Lidia Kruszona – która oprócz działalności pedagogicznej i teatralnej realizuje doktorat z zakresu nauk o kulturze (widowiskowe zagadnienia relacji międzygatunkowych) w Międzydziedzinowej Szkole Doktorskiej Uniwersytetu Warszawskiego.

Dwa następne przedstawienia w wykonaniu Teatru Wszelki Wypadek. Najpierw, w sobotę 4 września o godz. 20.00, „Emigranci”. Pierwszy raz przed dużą publicznością można będzie zobaczyć zmagania gnieźnieńskiego zespołu z dramatem Sławomira Mrożka. Przedstawienie powstało w zaciszu pandemicznych obostrzeń i było prezentowane już bardzo wąskiej grupie odbiorców.

W niedzielę 5 września, również o godz. 20.00, „Myszy i ludzie” spektakl na podstawie powieści Johna Steinbecka. Materiał, przygotowany jeszcze w 2020 roku, pojawia się ponownie, aby dać szansę tym, którzy nie mieli takiej okazji. To przedstawienie o zderzeniu ludzkich marzeń z surową rzeczywistością. Spektakl o brutalnych regułach międzyludzkich relacji, szczególnie okrutnych dla wrażliwych i nieprzystosowanych, które utrudniają osiągnięcie bliskości i zrozumienia. Wreszcie o przyjaźni, która uszlachetnia i czyni człowieka zdolnym do najwyższych poświęceń.
Teatr Wszelki Wypadek to grupa teatralna prowadzona przez Tomasza Kujawskiego – ważną postać dla gnieźnieńskiego teatru amatorskiego. Nauczyciel, instruktor, mistrz od lat tworzący nieprzerwanie teatr z młodzieżą, a nie tylko dla młodzieży. Jego spektakle wielokrotnie były nagradzane, doceniane i – co najważniejsze – zawsze są oczekiwane przez gnieźnieńską publiczność.

XI Festiwal Literacki Preteksty organizują: Miasto Gniezno wraz z Biblioteką Publiczną Miasta Gniezna.
Wsparcia udzielają partnerzy: Miejski Ośrodek Kultury, Stary Ratusz w Gnieźnie, Stowarzyszenie “Ośla Ławka”, Latarnia na Wenei, Stowarzyszenie “Fantasmagoria”, Klub Krytyki Politycznej w Gnieźnie.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

 

 

Piękny kawałek literatury w mocnej interpretacji scenicznej

W niedzielę swój premierowy pokaz miał spektakl Teatru Wszelki Wypadek “Myszy i ludzie”. Trzeba było poczekać ponad pół roku, aby zobaczyć zaplanowane jeszcze w marcu przedstawienie. Teatr Tomka Kujawskiego, inspirując się prozą Johna Steinbecka, zagrał doskonale. Ukłony należą się aktorom, którzy poradzili sobie z ciężarem gatunkowym “Myszy i ludzi”. Doskonale przemyślany scenariusz to już zasługa Tomka Kujawskiego, który jak zawsze zachwycił grą.
To na pewno jeden z lepszych spektakli Teatru Wszelki Wypadek. Ma się wrażenie, że każdym przedstawieniem grupa pokazuje lepszy kawałek swoich scenicznych możliwości.

 

Wydarzenie Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna realizowane w ramach projektu “VI Festiwal “Fyrtel” dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu „Kultura – Interwencje 2020”.

 

VI Festiwal FYRTEL w październikowej osłonie

Dotychczas w ramach VI Festiwalu FYRTEL Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna zapraszała do udziału w cyklu warsztatów muzyczno-filmowych „Gramy na Fyrtlu!” i fotograficzno-dziennikarskich „Światłoczułe miasto”. Teraz czas na kolejne wydarzenia realizowane pod festiwalową egidą.

„Wieczór na Fyrtlu”

Kulminacyjnym momentem „Fyrtla” jest uroczysta gala. Tegoroczna odbędzie się w pierwszą sobotę października w Teatrze im. Aleksandra Fredry o godz. 17.00. Będzie połączona z jubileuszem organizatora – Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna obchodzi bowiem 75. rocznicę powstania. Ze względu na reżim sanitarny, gala odbędzie się w okrojonym gronie. By jednak wszyscy chętni gnieźnianie mogli wziąć w niej udział, wydarzenie będzie streamowane w sieci. Gorąco zapraszamy do śledzenia „Wieczoru na Fyrtlu” o 17.00 na profilu FB Biblioteki.

Oprócz rocznicowych akcentów, podczas gali kapituła „Królika” Nagrody Kulturalnej Miasta Gniezna ogłosi tegorocznego laureata. Natomiast miejska książnica po raz pierwszy wręczy „Myszkę Marcysię” – wyróżnienie dla „Przyjaciela Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna”. Przewidziano również premierowy pokaz projektu muzyczno-literackiego Toma Bishopa „Dwoje ludzieńków”, a także autorski spektakl Jarosława Mikołajczyka „Miasto portretów trumiennych”. Kulturalnych wrażeń dopełnią specjalne pokazy będące podsumowaniem warsztatów „Gramy na Fyrtlu!” i „Światłoczułe miasto”. Zapowiada się prawdziwa kulturalna uczta, której nie wypada przegapić.

„Girami po Fyrtlu”

Wielkim uznaniem cieszą się tematyczne spacery po Gnieźnie. Przywracają z zapomnienia historię miejsc i miasta. W październiku Biblioteka zaprasza na trzy takie powrotu do przeszłości. Przewodnikiem po tym często zapomnianym już świecie będzie Jarosław Mikołajczyk. Spacery odbędą się kolejno 1, 8 i 15 października. Zbiórki o godz. 17.30. Pierwsza wyruszy sprzed pamiątkowej tablicy poświęconej postaci Józefa Hallera przy ul. Rynek 10. Kolejna (8 października) sprzed „Domu Lekarza” z ul. Tumska 10 i ostatnia (15 października) wyruszająca sprzed sądu przy ul. Franciszkańskiej.

„Myszy i ludzie”

To będzie premiera spektaklu „Myszy i ludzie”. Teatr Wszelki Wypadek czekał na ten moment od marca, kiedy to z powodu pandemii pierwszy pokaz spektaklu odwołano. Teraz możemy zaprosić na to wydarzenie 4 października o godz. 16.00. Na sali widowiskowej Miejskiego Ośrodka Kultury przedstawienie oparte na motywach powieści Johna Steinbecka opowie o zderzeniu ludzkich marzeń z surową rzeczywistością. Będzie o brutalnych regułach międzyludzkich relacji, szczególnie okrutnych dla wrażliwych i nieprzystosowanych, które utrudniają osiągnięcie bliskości i zrozumienia. Wreszcie o przyjaźni, która uszlachetnia i czyni człowieka zdolnym do najwyższych poświęceń.

Scenariusz i reżyseria: Tomasz Kujawski. Wystąpią: Marcin Bożek, Tomasz Kujawski, Kalina Jankowiak, Norbert Mortek, Marek Malinger, Paweł Gic

Teatr Wszelki Wypadek to grupa teatralna prowadzona przez Tomasza Kujawskiego – ważną postać dla gnieźnieńskiego teatru amatorskiego. Nauczyciel, instruktor, mistrz od lat tworzący nieprzerwanie teatr z młodzieżą, ale nie tylko dla młodzieży. Z jego teatralnej kuźni „wyszły” takie postaci gnieźnieńskiej kultury, jak Alex Freiheit czy Paweł J. Bąkowski. Jego spektakle wielokrotnie były nagradzane, doceniane i – co najważniejsze – zawsze są oczekiwane przez gnieźnieńską publiczność.

Wystawa „Światłoczułe miasto”

Na sam koniec października Biblioteka zaplanowała wernisaż wystawy „Światłoczułe miasto”, na której swoje fotograficzne historie pokażą członkowie grupy fotografików „Gnieźnianie”. Na ekspozycji znajdą się także prace uczestników warsztatów prowadzonych przez grupę we wrześniu w ramach VI Festiwalu Fytrel. Otwarcie w sobotę 24 października o godz. 16.00 skwer przy pomniku św. Wojciecha przy ul. Chrobrego.

 

Wydarzenia Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna realizowane w ramach projektu “VI Festiwal “Fyrtel” dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu „Kultura – Interwencje 2020”.

 

 

Bo każde PRETEKSTY są dobre!

Ukłony ze sceny, głośne brawa, moment, słowo, gest. Tak rozpoczął się i zakończył 9. Festiwal Literacki Preteksty, który obfitował w mnogość wydarzeń: od konkursu recytatorskiego „Niektórzy lubią poezję”, aż po spektakl Teatru Wszelki Wypadek. Były to trzy dni wypełnione literaturą odmienianą przez wszystkie przypadki. I to zupełnie za darmo. To festiwal dla każdego, kto znalazł czas i chęci. A tych w tym roku nie brakowało.
Prawdopodobnie rekordowa liczba zgłoszeń napłynęła na konkurs recytatorski – ponad pięćdziesiąt. Komisja Artystyczna, w składzie: Andrzej Malicki, Zenona Golc, Wanda Polkowska, Wioletta Łubieńska była bardzo zadowolona z dokonań uczestników. Nagrody w kategorii szkół podstawowych otrzymali: I – Klaudia Kędzierska – SP 7, II – Inga Gonera – SP 12, III – Aleksandra Karpińska – SP 10. Wyróżnienia otrzymały: Iga Mielcarek – SP 8 i Weronika Trafna – SP 2. W kategorii szkoły ponadpodstawowe najlepiej zaprezentowali się: I – Błażej Adamski – II LO, II – Wiktoria Zykowska – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Witkowie, III – Nikodem Wejerowski – I LO. Wyróżniono natomiast Julię Gerkę – II LO, Julię Kubacką – II LO i Jagodę Białek – I LO.
Skoro najżywszą formą kontaktu człowieka z literaturą jest spotkanie autorskie, to na tegorocznych pretekstach nie mogło ich zabraknąć. Do bibliotek zawitali autorzy z Gniezna: Agnieszka Gadzińska, Anna Łacina i Jarosław Gryguć. To pisarze, którzy już zdobyli uznanie w świecie literatury dla dzieci i młodzieży. Wszystkie spotkania pozostawiły niedosyt w sercach uczestników i podsyciło płomień literatury w ich sercach.
Dziewięć drużyn rywalizowało w tegorocznej V edycji Gnieźnieńskiego Turnieju Książkożerców. Nie było łatwo. Bo czy każdy miłośnik literatury zna fizjonomię autora, którego utwory czyta? Czy potrafi podać tytuł i twórcę dzieła jedynie po zamieszczonej w nim ilustracji? Tak, owszem były i pytania zupełnie banalne, na przykład te o nagrody literackie. Klub Dyskusji o Książce, który turniej przygotował i przeprowadził, i tak pozostał pełen uznania dla poziomu wiedzy uczestników. Zwycięzcami zostali: „Nebulochaotyczni interkosmonauci” w składzie: Michalina Strzelecka, Kacper Filipiak i Dawid Kędziora z I LO. Drugie miejsce wywalczyła drużyna „Egzystencjalistów”, którą reprezentowali: Katarzyna Matysiak, Katarzyna Skowrońska oraz Jakub Krzymiński z II LO. Z tej samej szkoły po ostrej i szybkiej dogrywce na III miejsce wskoczyły „Latające pingwiny” reprezentowane przez Wiktorię Bartz, Julię Gołas i Katarzynę Kaszyńską.
Światłoczułe Słowa (vol. VI) jak co roku przyciągnęły do Miejskiego Ośrodka Kultury miłośników fotografii. Tym razem literatura i obraz zabrzmiały unisono. W fotograficznych kadrach Anny Farman znaleźli się wierni czytelnicy Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna. Jak powiedział otwierający wystawę dyrektor książnicy Piotr Wiśniewski, wspólna charakterystyka wiernych czytelników to właściwie długa lista komplementów. Nachwalić się czytających nie mogły także kierowniczki filii – wszystkie podkreślały, że biblioteka to coś więcej niż regały i książki – to ludzie. Bez czytelników nie ma mowy o bibliotece. Z kolei autorka wystawy, dziękowała sportretowanym za otwartość i serdeczność. Mówiła też o tym, że dzięki temu projektowi ponownie „odkryła” bibliotekę. Nie miała świadomości, jak gęsta jest biblioteczna siatka placówek w Gnieźnie i jak niezwykłe są to miejsca – w jednej z filii są nawet piłkarzyki dla czytelników. Kto nie był na wernisażu – a trzeba przyznać, że naprawdę było tłoczno – wciąż ma okazję zobaczyć, co wyszło ze spotkania słowa i obrazu w holu MOK.
Swoją gnieźnieńską premierę na Pretekstach miał pokaz filmu „Stabat Mater Dolorosa” Piotra Machy i duetu SIKSA, czyli performatywna realizacja marzenia
o robieniu kina. Pierwszy dzień Pretekstów zakończył performans poetycki „rudka robi rumor” oraz spotkanie z Rudką Zydel.
Festiwalową sobotę rozpoczął spacer po mieście, na który zaprosiła Krytyka Polityczna. Bohaterkami wycieczki stały się znane gnieźnianki, żyjące na przełomie XIX i XX wieku, zaprezentowane mieszkańcom po raz pierwszy na zeszłorocznej wystawie z okazji setnej rocznicy uzyskania przez Polki praw wyborczych. Całość rozpoczęła się na Rynku, gdzie w jednej z kamienic mieszkała najwcześniej urodzona z bohaterek – poetka Maria z Gniezna. Na trasie przedstawionych zostało jeszcze siedem kobiet: poetek, nauczycielek, aktorek, lekarek i żołnierek.
Zaraz po kulturalnym spacerze odbył się w MOK niezwykły pokaz jednoosobowego teatru japońskiego przygotowany przez Anitę Jakubik (pseudonim Kumo) z grupy Kobito Rakugo. Artystka przybyła do Gniezna na zaproszenie Klubu Fantastyki Fantasmagoria. Organizatorzy wydarzenia wyszli z założenia, że literatura nie musi być pisana. Rakugo to opowieści, czyli także literatura, tylko że mówiona. Prezentuje się ją na siedząco, a aktor wciela się w kreowane przez siebie postacie jedynie za pomocą mowy ciała, a także zmiany głosu i kierunku mówienia. Do dyspozycji ma tylko dwa rekwizyty: wachlarz (sensu) i niewielki ręcznik (tenegui). Z tego wszystkiego jest w stanie wyczarować żartobliwe, wesołe, wzruszające, a niekiedy nawet dramatyczne historie. Sztuka ta wymaga wielkich umiejętności w odtwarzaniu różnych bohaterów za pomocą minimalnych środków wyrazu.
Ledwo udało się pomieścić wszystkich gości VI Slamu im. Franciszka Rabelais. Klub Muzyczny „Młyn” był pełen slamerów i slamerek oraz słuchaczy, przez poetycki parter Klubu przewinęło się około 150 osób! Od ubiegłego roku „Slam Rabelais” jest częścią eliminacji do Ogólnopolskich Mistrzostw Slamu Poetyckiego, dlatego też pojawia się na nim coraz więcej uczestników z różnych miast. Nie zabrakło jednak mocnej gnieźnieńskiej obsady, która dotarła zresztą do samego finału. Turniej zorganizowany przez stowarzyszenie „Ośla Ławka” brawurowo prowadziła Alex Freiheit. Wchodziła przy tym w zabawne dialogi z eklektyczną muzyką prezentowaną przez DJ Janusza. W finale znaleźli się: na trzecim miejscu Sasza Kruk z Gniezna, na drugim miejscu Krzysiu (notujący świetny debiut) oraz na miejscu pierwszy, tym samym stając się reprezentantem Gniezna na krajowym turnieju – Smutny Tuńczyk z Poznania.
Po slamie na scenę wszedł zespół Tryp z Łodzi. Doświadczeni muzycy, tworzący i grający w różnych zespołach (Cool Kids of Death, Hey, Pogodno) i niezwykle charyzmatyczny wokalista i autor tekstów dali prawdziwy muzyczny spektakl. Surowa, energetyczna fuzja punka i electro w połączeniu z tekstami Marcina Pryta dały porażający efekt.
Piękną klamrą zamykającą festiwal był spektakl Teatru Wszelki Wypadek. Tym razem Tomek Kujawski – twórca, reżyser i aktor w jednej osobie – poświęcił przedstawienie powieści Fiodora Dostojewskiego „Bracia Karamazow”. Dopisek „Impresje” miał wskazywać na dowolność interpretacji utworu i chyba nie był potrzebny. Kujawski w niezwykle ascetycznej formie oddał niespokojnego ducha rosyjskiego człowieka – pełnego sprzeczności, żarliwości, porywczości, pokory i buntu. Dusza pełna walki z namiętnościami, losem, wiarą, pogardą i wzniosłością to uniwersalny aspekt, na który położono ciężar całego przedstawienia. Niesamowicie wypowiedziane monologi postaci Iwana, starannie przemyślana kompozycja, a także minimalizm dekoracji i kostiumów to mocne strony spektaklu, który – pomimo, że trwał 1,5 h – do ostatniej minuty przyciągał uwagę.
Preteksty po raz kolejny udowodniły, że, wbrew trendom ogólnopolskim, wydarzenia literackie w Pierwszej Stolicy Polski mogą liczyć na oddaną i liczną publiczność.