Wesele inteligenta – rzecz o książce „Romatika” Piotra Mareckiego

Czy znacie to uczucie zaciekawienia i przejęcia, z którym jako małolaty, zaglądaliście wieczorem w niepozasłanianie okna sąsiadów. Tam w oświetlonym salonie, kuchni lub pokoju – mały, obcy mikroświat czyjegoś życia. Nowe, niepoznane i kuszące obrazy i my – drobni podglądacze tamtego świata. Chyba wszyscy lubimy trochę podglądanie. Jesteśmy ciekawi, jak zachowują się i kim są ci, których nie mamy okazji znać osobiście.

Literatura też ma swoje sposoby na podglądanie. Zaglądamy w psyche bohaterów skreślone przez autorów biografii, poznajemy osobiste historie czytając dzienniki i pamiętniki, odczytujemy relacje z wydarzeń, w których zdajemy się prawie uczestniczyć.

Dziś o jednym z takich literackich eksperymentów – książce Piotra Mareckiego „Romatika”, która stała się przyczynkiem styczniowego spotkania Klubu Dyskusji o Książce.

„Romantika” to zapis wesela autora książki i jego podróży poślubnej, w którą młoda para wybiera się do  ukraińskiej miejscowości górskiej – z dala od zgiełku cywilizacji.

Piotr Marecki przyzwyczaił już swoich czytelników do literackiego eksperymentu w swojej poprzedniej książce „Polsce przydrożnej”, gdzie relacjonował podróż  po obrzeżach polskiej prowincji. Tutaj pokazał kulisty swojego ślubnego przyjęcia i podróży poślubnej. Jest więc sielsko położona miejscowość w Beskidzie Niskim, gdzie ma miejsce przyjęcie, są goście (w dużej ilości poeci z Krakowa), ma być eko oraz wege. Potem wyjazd na Huculszczyznę i przejazd przez ukraińskie bezdroża – rozmowy młodej pary i ich przygody w trasie.

Marecki jest boleśnie bezpośredni, zdaje się niczego nie ukrywać, nie koloryzować. Jest jak jest: alkoholu nigdy dość, ludzie to często hipokryci, a inteligencja nie łączy się z wrodzonymi cnotami. Z przymrużeniem oka czy bardzo serio – cokolwiek na myśli miał autor „Romantki” członkowie dyskusyjnej grupy, raczej tego nie kupili. W książce znajdzie się i kilka dowcipnych momentów. Jednak zarówno w nawiązaniach do dzieła Wyspiańskiego (mowa oczywiście o „Weselu”), jak i relacji z poślubnej wyprawy na Ukrainę klubowicze nie znaleźli momentów szczególnie błyskotliwych. Jednak głównym zarzutem, jaki w większości kierowali uczestnicy spotkania jest brak istotnego przekazu, który można byłoby wysnuć z przeczytanej lektury. Zdaniem dyskutantów potoki lejącego się alkoholu, nieodpowiedzialne zachowania postaci czy patrzenie z pozycji członka uprzywilejowanej części europejskiego kręgu kulturowego to raczej mierny przekaz. Na pokrzepienie serc entuzjastów twórczości Piotra Mareckiego można powiedzieć, że o dyskusji zawsze decyduje skład członków KdoK. Tym razem zwolennikom „Romantiki” nie udało się na spotkanie dotrzeć.

Tym goręcej zapraszamy na kolejny dyskusyjny miting.  W roli głównej książka Wita Szostaka „Cudze słowa”. Spotkanie we wtorek 15 lutego o godz. 18.00, zapraszamy na nie na ul. Staszica 12a.

 

 

 

O książkach pod choinkę opowiadali członkowie Klubu Dyskusji o Książce

Korzystając z przedświątecznej aury Klub Dyskusji o Książce zdecydował się przygotować materiał zachęcający do wyboru prezentów z literackim kluczem, czyli po prostu książek. Członkowie dyskusyjnego teamu są zdania, że książki to idealny podarunek na każdą okazję. Biorąc pod uwagę wyniki czytelnictwa na przykład w Islandii (w 2013 roku aż 93% Islandczyków przeczytało przynajmniej jedną książkę w ciągu roku), gdzie tradycyjnym prezentem bożonarodzeniowym jest literatura, to przekonanie wydaje się być jak najbardziej słuszne.

Gwiazdkowych poleceń czytelniczych można było wysłuchać w domowym zaciszu. Całość spotkania bowiem była transmitowana na kanale YouTube Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna, pod której skrzydłami działa KDoK. Zapis rozmowy zresztą nadal jest dostępny pod linkiem https://www.youtube.com/watch?v=TKDjimQxx2Q, można więc w dowolnym dla siebie momencie wsłuchać się w rekomendacje i wybrać coś z proponowanych tytułów. A te wytypowano biorąc pod uwagę, po pierwsze własne czytelnicze przekonanie co do ich jakości, po drugie zróżnicowanie. Było więc coś dla małych i dużych odbiorców, coś z humorem, dawką wiedzy, historycznym podbiciem czy fantastyczną opowieścią. Przedstawiono książki: „Mitologię Nordycką” Neila Gaimana, „Wielkiego strażnika biblioteki” Mitsu Izumi, „Ojczyznę jabłek” Roberta Nowakowskiego, „Wielką księgę Bieszczadu dla dzieci” Andrzeja Potockiego, „Gwiazdkowego prosiaczka” J. K. Rowling, „Dziękuję za świńskie oczy” Dariusza Gzyry, „Krahelska. Krahelskie” Olgi Gitkiewicz, „Romantikę” Piotra Mareckiego, serię książek z cyklu „Przygody z nauką” i „Pypcie na języku” Michała Rusinka. Zachęcamy do wysłuchania się w te czytelnicze podpowiedzi i zakupów z zapewnieniem jej najwyższej jakości.

X Festiwal Literacki PRETEKSTY udany jak nigdy!

Dwa weekendy wypełnione atrakcjami, ośmiu autorów, dwa koncerty, monodram, konkurs poetycki, wystawy i znakomita publiczność – tak w telegraficznym skrócie wyglądał tegoroczny jubileuszowy, bo dziesiąty już, Festiwal Literacki PRETEKSTY.

A jak AUTORZY

Na pewno najjaśniejszym momentem Pretekstów było spotkanie z Anną Seniuk. Okazją do niego była wydana w 2016 roku książka „Nietypowa baba jestem”, która powstała dzięki rodzinnej kooperacji – mamy Anny Seniuk i córki Magdaleny Małeckiej-Wippich. Autorka zauroczyła widownię optymizmem, energią i wigorem. W barwnych opowieściach przemyciła zachętę do czytania i pozytywnego patrzenia na życie.

Do Gniezna przyjechał także literacki duet Sławomir Shuty i Piotr Marecki. Panowie, od lat związani zawodowo (Marecki jest wydawcą Shutego)  i przyjaźnią, opowiadali o swoich ostatnio wydanych książkach „Polsce przydrożnej” i „Ludziach z wolnego wybiegu”. Na PRETEKSTACH gościliśmy także Olgę Gitkiewicz, której ostatnia książka „Nie zdążę”, a także wcześniejsza „Nie hańbi” była punktem odniesienia, w rozmowie o wykluczeniu z powszechnego dostępu do transportu i polskim rynku pracy.

Końcówka festiwalowych wydarzeń należała do gnieźnieńskiej strony literatury. Na spotkaniu z Irminą Kosmalą, która prezentowała swój prozatorski debiut „Złudę”, gościli także Dawid Jung, Krzysztof Szymoniak i Rafał Wichniewicz. Zaproszeni przez debiutantkę autorzy mieli szansę do wspólnej promocji wydanych książek.

K jak KONCERTY

Po pełnych intelektualnych wyzwań spotkaniach autorskich był czas na muzyczne ukojenie. Na Festiwalu zagrał Youth Novels. Wągrowiecki duet Anny Babrakowskiej i Emila Nowaka, młodych twórców, stylistycznie odpowiada szeroko pojętej muzyce alternatywnej i jest porównywany do brzmień zespołów Daughter czy London Grammar. Duet przyjemnie i nastrojowo rozkołysał publiczność. Mocnym akcentem zaznaczył się sobotni koncert Szegetza. Paweł J. Bąkowski dał popis swoich znakomitych umiejętności: performerskich i literackich i otrzymał zasłużone wiwaty zachwyconej widowni.

A TAKŻE:

Sztandarowym działaniem Festiwalu jest od wielu lat Slam Poetycki im. Franciszka Rabelais’a. W tegorocznym konkursie uczestniczyli poeci-performerzy przybyli z Wrocławia, Bydgoszczy, Poznania i Wrześni. Uważne ucho publiki i jej decyzje zdecydowały o wygranej Smutnego Tuńczyka, który także w poprzednim roku znalazł się na podium. Do finałowej trójki zakwalifikowali się również: Krzysztof Szymoniak – poeta debiutujący w roli slamera oraz Sasza Kruk, dobrze znany już uczestnikom konkursu.

Tomasz Kujawski pokazał się, w tym roku, z nowym monodramem „Dojrzałość Niedojrzałości” opartym na „Dziennikach” Witolda Gombrowicza. Doskonały wybór fragmentów literackich i wspaniała gra aktorska dosłownie przykuły widownię do miejsc. Było czym nasycić swe intelektualne potrzeby.

Jubileusz 10-lecia obchodził także Klub Dyskusji o Książce, spotkanie członków klubu i okazjonalna wystawa uświetniły tę rocznicę.

Wystawa „Gnieźnianie AD 2020” zamyka tegoroczny Festiwal PRETEKSTY. Podobnie jak w roku ubiegłym artyści sami wybrali temat do fotograficznych opowieści. Swoje „światłoczułe reportaże” 26 września o godz. 18.00 na placu przed pomnikiem św. Wojciecha zaprezentują: Anna Farman, Szymon Malengowski, Beata Orczykowska, Dawid Stube, Waldek Stube i Michał Wysocki.

Organizatorem Festiwalu, już po raz drugi, była Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna. Podobnie jak od wielu lat “Preteksty” wspiera Miasto Gniezno. Partnerami wydarzenia byli: Stowarzyszenie Ośla Ławka, Gnieźnieński Klub Krytyki Politycznej oraz Stary Ratusz.

 

Spotkanie z Anną Seniuk realizowane w ramach projektu “Laboratorium słowa” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

 

Zdjęcia Anna Farman

 

Spotkanie z Piotrem Mareckim i Sławomirem Shuty oraz koncert Szegetz

Tym razem Preteksty wyruszają w stronę tego, co w literaturze świeże jak cukinia z ogródka i ciekawe, jak wyprawa do wnętrza Polski.
Zapraszamy na niecodzienne spotkanie z Piotrem Mareckim i Sławomirem Shuty, którzy w tym roku zaprezentowali swoje nowe dzieła. „Polska przydrożna” i „Historie o ludziach z wolnego wybiegu. Pasty i skity” to dwie różne książki, których pozornie nic nie łączy, ale czy rzeczywiście, o tym przekonacie się na spotkaniu. Do zobaczenia 12 września 2020 r. (sobota) o godzinie 18.00 na Latarni na Wenei.

O obydwu książkach pisze się wiele:
O „Polsce przydrożnej”:
„Od czasu Białoszewskiego nic mi takiej radości czytania nie dało. Przecież to jest lepsze niż Białoszewski połączony z reportażem typu „byliśmy głupi”. Piotr Marecki pojechał w Polskę w ramach wieczoru kawalerskiego, zniknął, wrócił po dwóch tygodniach i napisał najważniejszą książkę o Polsce od dawna. Czytam i czytam, i nie mogę się oderwać. I super zdjęcia też. To będzie hit.”
Ziemowit Szczerek

O „Historiach o ludziach z wolnego wybiegu. Pasty i skity”:
„W Pastach Shutego rzuca tobą, jakbyś robił zwrot przez sztag zdezelowanym statkiem kosmicznym miotającym się między planetami, z których każda ma inny ekosystem, florę i faunę, ustrój społeczny. Czytanie wywołuje efekty nieprzewidywalne – ale przeczuwalne, dociera do ciebie, że to wcale nie jest śmieszne, że oglądasz koniec świata live, z zapętleniem co bardziej efektownych momentów, z gadatliwym komentatorem; wkurwiają cię przerwy na reklamy, masz zastrzeżenia do decyzji sędziego, wstajesz i idziesz do lodówki, koniec świata dzieje się dalej przełączasz kanały, gasisz, bo jutro do pracy. koniec świata podgryza drzwi na klatkę 10. Zapominasz, że to tylko książka i wszystko dobrze się skończy, zaczynasz rozkminiać, gdzie przechować zapasy, kiedy to wszystko się zacznie”.
Agata Zu Jabłońska

Bohaterowie spotkania to:
Sławomir Shuty – artysta ruderalny; prozaik (Zwał, Cukier w Normie, Dziewięćdziesiąte), reżyser (Luna, Panoptykon, Pokój) i memiarz (art zin Baton, https://www.facebook.com/SlawomirShuty/). Laureat Paszportu Polityki za powieść Zwał („za literacki słuch, za pasję i odwagę w portretowaniu polskiej rzeczywistości”). Obecnie rolnik, prowadzi w Beskidzie Niskim gospodarstwo agroturystyczne Jasielówka.

Piotr Marecki (ur. 1976) – wychował się w Trzcinicy na Podkarpaciu, obecnie mieszka w Krakowie. Pracuje jako profesor na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie zajmuje się mediami cyfrowymi. Był profesorem wizytującym na amerykańskich uczelniach (m.in. MIT, Uniwersytet Kolorado w Boulder, Uniwersytet w Rochester). Jest także redaktorem naczelnym wydawnictwa Korporacja Ha!art. Tworzy literaturę eksperymentalną, m.in. boty, generatory tekstu, poezję flarf, gry.
Prowadzenie spotkania: Paweł Bartkowiak.

 

A po spotkaniu z literatami czas na koncertowe dźwięki – o godz. 20.00 na Latarni na Wenei zagra Szegetz.
Szegetz – raper, który zaczynał słowa na polskich slamach poetyckich. Członek duetu Destruenci, który łączył teksty z elektroniką i trąbką. Dotychczas Szegetz występował w „Mózgu” (Bydgoszcz), na Rozbracie, festiwalu Malta czy w “Pogłosie” i na warszawskich skłotach.
Na żywo towarzyszy mu KR, który od trzynastego roku życia gra na trąbce na pogrzebach, a wokalnie i instrumentalnie wspiera przedświtową chutzpę na żywo.
„Przedświt” – epka o porażkach, gapieniu się nocą w gwiazdy; o sarnach, miłości, chodzeniu po ulicy, oddechu i krwi. Komentuje siłę i brak sił, plany na życie i ludziach robiących społeczeństwo. Stylistycznie nawiązuje od eksperymentalnego hip-hopu po atmosferyczne odmiany trapu. Całość materiału charakteryzuje przestrzenne brzmienie oraz głębokie i przesterowane dźwięki.

 

 

Święto Słowa po raz dziesiąty!

Tak jak obiecywał Organizator tegorocznych „Pretekstów” – Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna, Festiwal odbędzie się! To już drugie podejście do wydarzenia, poprzednie w przeddzień krajowego lockdown’u zostało odwołane. Dziś, przedstawiając aktualny program i zapraszając na wszystkie wydarzenia, Biblioteka czuje szczególną radość.

Spotkania autorskie, slam poetycki oraz nietuzinkowe koncerty, to tylko niektóre z pozycji programu tegorocznego, jubileuszowego Festiwalu Literackiego „Preteksty”.  Wśród zaproszonych gości, którzy przyjadą do Pierwszej Stolicy,  są: Anna Seniuk, Sławomir Shuty, Olga Gitkiewicz i Piotr Marecki. Koncertowe atrakcje zapewnią grupy: Youth Novels i Szegetz. O emocje i poetycką część programu zadba, popularny już środowisku literackim, Slam Poetycki im. Franciszka Rabelais’a, na którym pojawią się slamerskie sławy z całej Polski. Szerokiej publiczności podczas Festiwalu zaprezentują się: Irmina Kosmala z prozatorskim debiutem „Złuda”, a także Tomasz Kujawski, który przedstawi autorski monodram przygotowany na podstawie fragmentów „Dzienników” Witolda Gombrowicza. Wizualna uczta czeka zaś odbiorców wystawy fotograficznej „Gnieźnianie AD 2020”. Podobnie jak w roku ubiegłym artyści sami wybrali temat do fotograficznych opowieści. Swoje „światłoczułe reportaże” zaprezentują: Szymon Malengowski, Anna Farman, Dawid Stube, Waldek Stube, Beata Orczykowska i Michał Wysocki.

Dziesiąta edycja festiwalu potrwa od 4 do 26 września. Organizatorem Festiwalu, już po raz drugi, będzie Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna. Podobnie jak od wielu lat „Preteksty” wspiera Miasto Gniezno. Partnerami wydarzenia są: Stowarzyszenie Ośla Ławka, Gnieźnieński Klub Krytyki Politycznej oraz Stary Ratusz.

Formuła „Pretekstów” od kilku lat opiera się na 3 podstawowych motywach:

ZBLIŻENIA – ukazania literatury jako elementarnej część naszej codzienności,
INSPIRACJI – pokazania, że Słowo może inspirować artystów,
SPOTKANIA – przybliżenia twórców do publiczności.

Literatura jest Przygodą, a największą barierą jest problem z tym, by ją wreszcie rozpocząć. Wskazane trzy filary festiwalu to zaproszenie do takiej Przygody, i to właśnie w Gnieźnie – miejscu, gdzie magia historii przekształca rzeczywistość.

 

X Festiwal Literacki PRETEKSTY
Gniezno, 4-26 września 2020
PROGRAM

04 września 2020 r. (piątek)
g. 18.00 Slam Poetycki im. F. Rabelais /slam/ Latarnia na Wenei
g. 20.30 Youth Novels /koncert/ Latarnia na Wenei

05 września 2020 r. (sobota)
g. 18.00 Nietypowa baba jestem. Spotkanie z Anną Seniuk /spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza

06 września 2020 r. (niedziela)
g. 18.00 Nie działa! Czyli o komunikacji publicznej i rynku pracy w Polsce. Spotkanie z Olgą Gitkiewicz /spotkanie autorskie/ Latarnia na Wenei

11 września 2020 r. (piątek)
g. 18.00 10 lat Klubu Dyskusji o Książce przy BPMG /spotkanie z wystawą/ BPMG ul. Staszica 12a

12 września 2020 r. (sobota)
g. 18.00 Pasty przydrożne. Spotkanie z Piotrem Mareckim i Sławomirem Shutym /spotkanie autorskie/ Latarnia na Wenei
g. 20.00 Szegetz /koncert/ Latarnia na Wenei

13 września 2020 r. (niedziela)
g. 18.00 Dlaczego żyjemy w pozorze prawdy? „Złuda” – debiut prozatorski Irminy Kosmali /spotkanie autorskie/ Latarnia na Wenei
g. 20.00 „Dojrzałość Niedojrzałości”/monodram Tomasza Kujawskiego na podstawie fragmentów „Dzienników” Witolda Gombrowicza/ Latarnia na Wenei

26 września 2020 r. (sobota)
g. 18.00 Wernisaż wystawy „Gnieźnianie AD 2020”/wystawa/ plac pod pomnikiem św. Wojciecha