Tag: nazwy

Gwarowa mapa Gniezna – onomastyka od kulis

Czy pamiętacie, gdzie w Gnieźnie były ulice: 22 lipca, Młodej Gwardii czy Plac Bohaterów Stalingradu? Dlaczego wolimy mieszkać raczej przy ulicy Rycerskiej niż Polnej? Co wspólnego ma kiosk przy Poczcie Głównej w Gnieźnie z przysłowiowym pruskim porządkiem? Za co otrzymał mandat od policji budowlanej dziadek profesor Elizy Grzelak oraz jak (fascynująco!) wygląda praca badawcza językoznawcy?
 
Zapraszamy na ostatni, jak zawsze wyjątkowo ciekawy, odcinek „Gwarowej mapy Gniezna”. Prof. Eliza Grzelak odsłania przed nami kulisy onomastyki, jej sekrety i zawiłości. Dowiemy się, skąd się biorą terenowe nazwy własne, jak je rozumieć i interpretować oraz dlaczego nasze potoczne rozumienie tychże nazw często rozmija się z ustaleniami językoznawców.
 
Cykl „Gwarowa mapa Gniezna – nazwy terenowe” realizowany jest w ramach projektu „Gwarze mówimy TAK!” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury “Ojczysty – dodaj do ulubionych 2021”.
https://www.youtube.com/watch?v=XPR0MTLBpgY

„Gwarowa mapa Gniezna” odcinek drugi

Kolejna językoznawcza wycieczka po Gnieźnie – w roli wspaniałej przewodniczki po miejskich nazwach terenowych – prof. Eliza Grzelak.

Tym razem zaczniemy od Targowiska. Jaki jest rodowód tej nazwy i gdzie będą robiły zakupy nasze praprawnuki? Co Bednarski Rynek ma wspólnego z kuflem piwa, a nazwa Cierpięgi z „Jesienią średniowiecza” Huizinga?
Kolejne gnieźnieńskie zagadki terenowe odsłonimy w trzecim odcinku „Gwarowej mapy Gniezna”.

Projekt uzyskał dofinansowanie ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury “Ojczysty – dodaj do ulubionych 2021”.

 

 

 

Wzgórze Panieńskie, Zbarskie i Babia Góra w „Gwarowej mapie Gniezna”

W drugim odcinku „Gwarowej mapy Gniezna – nazwy terenowe”, prof. Eliza Grzelak zajmie się gnieźnieńskimi wzgórzami, m.in. Wzgórzem Panieńskim, Zbarskim i Babią Górą.
Profesor wróci też do czasów wielkiego pożaru w 1819 roku i tego, jak po nim zmieniło się oblicze miasta oraz topografia Gniezna. Dowiemy się też, co oznacza słowo „rynek” i nazwy ulic Tumska i Farna oraz jaka zagadka etymologiczna stoi za naszą gwarową nazwą ulicy Chrobrego – „Kareją”.
Zapraszamy na kolejną porcję ciekawostek!
Cykl „Gwarowa mapa Gniezna – nazwy terenowe” realizowany jest ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury projektu „Ojczysty – dodaj do ulubionych 2021”.
https://youtu.be/8nY8ru4jNPw

Gwarowa mapa Gniezna – nazwy terenowe

Czy istnieje gwara gnieźnieńska, odmienna od poznańskiej/ wielkopolskiej? Jeśli uznać że tak, to tym, co odróżnia nasze blubranie są miejscowe nazwy terenowe, jak Kareja czy Weneja.

I właśnie nazwy terenowe Gniezna – ich językowy i historyczny rodowód – są tematem 4 filmowych „wykładów” prof. Elizy Grzelak pn. „Gwarowa mapa Gniezna – nazwy terenowe”. A te wykłady to po prostu fascynujące opowieści o naszym mieście odbitym w naszym języku.

Co środę, przez kolejne 4 tygodnie, na naszym profilu FB i YouTubie będziemy emitować premierowe odcinki „Gwarowej mapy Gniezna”.

W pierwszym odcinku prof. Grzelak rozwiąże dla nas kilka topograficzno-językowych tajemnic, m.in.:
– Od czego pochodzi nazwa Gniezno? I czy słowo „gniazdo” znaczyło kiedyś to samo, co oznacza dziś?
– Skąd wzięły się nazwy gnieźnieńskich jezior?
– Co wspólnego mają współczesne nazwy gnieźnieńskich osiedli z dawnymi osadami służebnymi?
– Czy nazwa rzeki Srawa wynikała z błędnego zapisu fonetycznego?

Cykl filmowy „Gwarowa mapa Gniezna – nazwy terenowe” realizowany jest w ramach projektu “Gwarze mówimy TAK!” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu „Ojczysty – dodaj do ulubionych 2021”.