Podsumowania 2021 roku: “Gwarze mówimy TAK!”

Kto jeśli nie my, powinien dbać o kulturowe dziedzictwo lokalnego języka? Mamy przekonanie, że działania wspierające gwarę to właściwy kierunek. W tym roku postawiliśmy zwłaszcza na młode pokolenie.

W ramach projektu „Gwarze mówimy TAK!” najpierw zaprosiliśmy na rodzinne spotkanie z Juliuszem Kublem, autorem gwarowego przekładu klasyki literatury dla dzieci – „Kubusia Puchatka”. Były więc fragmenty „Misia Szpeniolka” i spektakl w wykonaniu „Pana Walizki”. Gwarę przybliżały także filmiki dla najmłodszych z naszą sprawdzoną biblioteczną bohaterką – „Myszką Marcysią”. Przeprowadzono ponad 60 warsztatów przybliżający lokalny dialekt w grupach przedszkolnych i szkolnych w klasach I – III, a także w Miejskich Świetlicach Socjoterapeutycznych.

Dla koneserów był spacer po historycznych po lokalach gastronomicznych Gniezna w gwarze. Ten kulinarny element pojawił się również we współczesnych lokalach gastronomicznych, gdzie trafiły opracowane w ramach projektu ulotki z przepisem i słownikiem potraw w gwarze. Ogromną popularnością cieszyły się filmy z udziałem prof. Elizy Grzelak, która opowiadała o nazwach topograficznych Gniezna. Warto wspomnieć o torbach z gwarowym słówkiem, które rozdawano podczas spaceru, a także w trakcie imprezy o charakterze kulinarnym – „Restaurant Day”.

W ten weekend „Szef kuchni poleca…gwarę”!

Co to jest ajntopf, kamsztyk i świętojanki? Jak wyrychtować ślepe ryby z myrdyrdą?

W ten weekend „Szef kuchni poleca gwarę”! Nasze gwarowe „menu” – w formie ulotki – znajdziecie w gnieźnieńskich restauracjach, kawiarniach, pizzeriach, a także Informacji Turystycznej „Szlak Piastowski” przy ul. Chrobrego 40/41. Gwarową wkładkę do menu opracował znawca naszej lokalnej gwary Andrzej Malicki.

Od kilku lat Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna realizuje projekty promujące tzw. „blubranie”, czyli gnieźnieńską odmianę dialektu wielkopolskiego. Gwara to nasza mowa codzienna – słychać ją w naszych domach, na fyrtlu, w podwórkach i …w kuchni! Wiele gwarowych określeń to właśnie nazwy kulinarno-spożywcze: określenia dań, produktów i miejscowych specjałów. Cenimy sobie naszą lokalną kuchnię – pyry z gzikiem, ślepe ryby czy sznekę z glancem. Jest prosta, smaczna i … wielokulturowa – wyczujecie w niej wpływy polskie, niemieckie i żydowskie. Podobnie wielokulturowa jest nasza lokalna mowa. Warto ją pielęgnować!

Akcja „Szef kuchni poleca gwarę” realizowana jest w ramach projektu „Gwarze mówimy TAK!”” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury „Ojczysty – dodaj do ulubionych 2021”.

 

„Gwarze mówimy TAK” – projekt z dofinansowaniem

„Gwarze mówimy TAK”! A naszemu projektowi, który kryje się pod tą właśnie nazwą, „tak” powiedziało Narodowe Centrum Kultury (NCK). W konkursie „Ojczysty – dodaj do ulubionych 2021” projekt Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna znalazł się na wysokim 6. miejscu – NCK dofinansowało zaledwie 29 projektów z 513 zgłoszonych do konkursu z całego kraju (to 70 % więcej zgłoszeń niż rok wcześniej!). A to oznacza, że o „blubraniu” znów będzie głośno na naszym fyrtlu!

Program dotacyjny jest elementem kampanii społeczno-edukacyjnej Ojczysty – dodaj do ulubionych, prowadzonej przez Narodowe Centrum Kultury od 2012 r. Jej celem jest popularyzowanie poprawnej polszczyzny, kształtowania twórczych, odpowiedzialnych i świadomych postaw wobec języka polskiego oraz doskonalenia wiedzy i kompetencji językowych.

W 2021 r. do programu Ojczysty – dodaj do ulubionych aplikowało 513 wnioskodawców (o ok. 70% więcej niż rok wcześniej). Wyłoniono 29 beneficjentów, którzy otrzymają dofinansowanie na realizację swoich projektów. Przyznano dofinansowania w wysokości od 10 000 zł do 53 000 zł. Średnia kwota dotacji to 34 482,76 zł. Łączna kwota dofinansowania w tegorocznej edycji programu wynosi 1 000 000 zł.

Wyniki naboru do programu „Ojczysty – dodaj do ulubionych 2021”