W sumie ponad 400 uczestników w czasie czterech dni.
Podsumowania 2021 roku: “XI Festiwal Literacki PRETEKSTY”
W sumie ponad 400 uczestników w czasie czterech dni.
Zdjęcia Dorian Kaczmarek
Organizatorem Festiwalu, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, już po raz trzeci będzie Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna razem z Miastem Gnieznem. Partnerami wydarzenia są: Stowarzyszenie Ośla Ławka oraz Miejski Ośrodek Kultury.
Od 2 do 5 września 2021 r. Gniezno już 11 raz stanie się Literacką Stolicą Polski i areną ciekawych wydarzeń, dla których wspólnym mianownikiem jest właśnie Literatura.
Spotkania autorskie, slam poetycki, pasjonujące spektakle oraz nietuzinkowe koncerty, to tylko niektóre z pozycji programu, który ma ambicję przynajmniej „nie być słabszym” od ubiegłorocznego. Wśród zaproszonych gości, którzy przyjadą do Pierwszej Stolicy, możemy wymienić: prof. Jerzego Bralczyka, Jakuba Małeckiego, Michała Rusinka, Filipa Springera, Daniela Wyszogrodzkiego, a także Piotra Górnego, znanego szerzej pod artystycznym pseudonimem „DonGURALesko”. Honor Gniezna reprezentować będzie niezastąpiona prof. Eliza Grzelak, która przyjrzy się funkcji ogrodu w literaturze.
Teatr, czerpiący inspirację w Literaturze, od początku towarzyszy „Pretekstom”. Nie inaczej będzie w tym roku. Festiwalowa publiczność weźmie udział w premierze nowego spektaklu Teatru Wszelki Wypadek, a mianowicie „Emigrantów” na podstawie dramatu Sławomira Mrożka w reżyserii Tomasza Kujawskiego. Tenże sam zespół przypomni także własną sceniczną interpretację słynnej powieści Johna Steinbecka „Myszy i ludzie”. „Czarnym koniem” programu może okazać się z kolei spektakl „Projekt: Świteź” w wykonaniu Grupy Teatralnej „Daj ać!: poza”, a koncertowe atrakcje zapewni grupa Szegetz, która przedstawi materiał z najnowszej płyty „Przedświt”.
Nie zabraknie i wydarzeń skierowanych do najmłodszych miłośników literatury. Dla nich Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna przygotowała warsztaty „Wierszokleci też poeci”. O emocje i poetycką część programu zadbał, popularny już środowisku literackim, Slam Poetycki im. Franciszka Rabelais’a, na którym pojawiły się slamerskie sławy z całej Polski. Wydarzenie to odbyło się wyjątkowo wcześniej, 13 sierpnia 2021 r. z bardzo ważnego powodu: otrzymania prawa do kwalifikacji laureatów do wrześniowych Mistrzostw Polski w Slamie.
Festiwalowi towarzyszyć będą także dwie bardzo ciekawe wystawy. Filia nr 2 przy ul. Staszica 12a gościć będzie, dzięki uprzejmości Narodowego Centrum Kultury, wystawę „LEM” poświęconą postaci Stanisława Lema, prekursora fantastyki naukowej w naszym kraju. W plenerze z kolei przyjrzymy się dziejom gnieźnieńskiej książnicy, która w zeszłym roku obchodziła swoje 75. urodziny.
Organizatorem Festiwalu, dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, już po raz trzeci będzie Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna razem z Miastem Gnieznem. Partnerami wydarzenia są: Stowarzyszenie Ośla Ławka oraz Miejski Ośrodek Kultury.
Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny. Obowiązuje reżim sanitarny.
XI Festiwal Literacki PRETEKSTY
Gniezno, 2-5 września 2021
PROGRAM
02 września 2021 r. (czwartek)
10.00 „Wierszokleci też poeci”/ warsztaty dla dzieci/ Filia nr 2 BPMG
18.00 Jakub Małecki/ spotkanie autorskie/ Latarnia na Wenei
20.00 Piotr Górny (aka DonGURALesko)/ spotkanie autorskie/ Latarnia na Wenei
03 września 2021 r. (piątek)
10.00 „Wierszokleci też poeci”/ warsztaty dla dzieci/ Filia nr 2 BPMG
17.30 „Projekt: Świteź”/ Grupa Teatralna „Daj ać!: poza”/ spektakl/ Latarnia na Wenei
19.00 prof. Jerzy Bralczyk/ spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza
20.30 Szegetz/ koncert/ Latarnia na Wenei
04 września 2021 r. (sobota)
16.00 prof. Eliza Grzelak „Pamiętajmy o ogrodach”/ spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza
18.00 Filip Springer/ spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza
20.00 Emigranci/ Teatr Wszelki Wypadek/ spektakl/ Latarnia na Wenei
05 września 2021 r. (niedziela)
16.00 Daniel Wyszogrodzki/ spotkanie autorskie/ Latarnia na Wenei
18.00 Michał Rusinek/ spotkanie autorskie/ Dziedziniec Starego Ratusza
20.00 Myszy i Ludzie/ Teatr Wszelki Wypadek/ spektakl/ Latarnia na Wenei
WYSTAWY:
LEM/ hol Fili nr 2/ ul. Staszica 12a
Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna 75+1/ skwer przy pomniku św. Wojciecha
Spieszymy z kolejnymi zaproszeniami na wydarzenia tegorocznego XI Literackiego Festiwalu Preteksty. Liczymy, że powitacie je z radością. Szczególnie, że tematyka sobotnich spotkań będzie rozbrzmiewać w bardzo aktualnych tonach – wpływu człowieka na kształt Ziemi.
Pierwsze spotkanie będzie dotyczyło antropocenu. Tak określa się obecną erę – dominacji człowieka, który radyklanie przeobraził oblicze planety. Spotkanie z prof. Elizą Grzelak pn. „Pamiętajmy o ogrodach” będzie dotyczyło ogrodów w antropocenie. Bo właśnie te zielone „oazy” na tle zdewastowanej planety są jednym z naukowych zainteresowań prof. Grzelak. I tematem wyjątkowo ciekawym, nie tylko dla naukowców i studentów. Nie ma wątpliwości, że obecnie przeżywamy „zielony boom” – działki, ogrody, ukwiecone balkony, oblężone sklepy ogrodnicze to przejaw wyraźnego zwrotu ku naturze. Dawne hasło – „działka moje hobby” – znów jest aktualne. Kupujemy działki, sadzimy dzikie łąki, kwiaty doniczkowe zmieniają nasze mieszkania w zielone dżungle, a balkony toną w kwiatach i ziołach! Skąd to pospolite ogrodnicze/ogrodowe ruszenie? Jak mają się współczesne wizje ogrodu w czasach klimatycznej katastrofy? Dlaczego i przed czym szukamy schronienia w „zielonym”? Czym jest ogród ekologiczny i ogród przyjazny? To fascynujące tematy i bardzo bliskie wielu z nas. Dlatego gorąco zapraszamy na spotkanie z prof. Elizą Grzelak w sobotę 4 września o godz. 16.00, na Dziedzińcu Starego Ratusza.
Profesor Elizy Grzelak przedstawiać nie trzeba – zajmuje się językoznawstwem, szczególnie komunikologią. Od 2010 roku jest wykładowcą w Instytucie Kultury Europejskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Karierę zawodową rozpoczynała na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie przepracowała 26 lat. Cieszy się uznaniem nie tylko środowiska naukowego, ale też ogromną sympatią studentów oraz mieszkańców Gniezna. Dodajmy, – w kontekście tematu spotkania – że pani profesor jest też zapaloną ogrodniczką.
Dokładnie dwie godziny później o 18.00 na scenie Dziedzińca Starego Ratusza pojawi się kolejny gość – Filip Springer. Fotograf i reportażysta, a także śmiały komentator współczesności.
W swojej twórczości Springer zainteresowany jest skalą makro. Skupia się na przestrzeni i architekturze.
Zadebiutował reportażem „Miedzianka. Historia znikania”, w którym opisał dzieje dolnośląskiego górniczego miasteczka powstałego ponad siedemset lat temu, które praktycznie zniknęło z powierzchni ziemi. Dziś to miejsce – Miedzianka – między innymi dzięki książce ponownie pojawia się na turystycznych i kulturalnych mapach świata za sprawą festiwalu literackiego MiedziankaFest, którego Springer jest współtwórcą. Publikacja została bardzo dobrze przyjęta w środowisku literackim – znalazła się w finale Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za Reportaż Literacki 2011, Nagrody Literackiej Nike w 2012 roku, zdobyła też nominację do Nagrody Literackiej Gdynia 2012. Kolejne publikacje „Źle urodzone. Reportaże o architekturze PRL”, „Zaczyn. O Zofii i Oskarze Hansenach”, „Wanna z kolumnadą”, czy „13 pięter” zjednały ich autorowi sporą grupę adoratorów. „Źle urodzone” okrzyknięto tytułem Książki Roku Plebiscytu 2012 Radiowego Domu Kultury Programu 3 Polskiego Radia, „13 pięter” otrzymało Śląski Wawrzyn Literacki. Grono miłośników twórczości Springera wykracza poza granice kraju – reportaże tłumaczone są na angielski, niemiecki, rosyjski i węgierski.
Obecnie współpracuje z Instytutem Reportażu w Warszawie, przy którym założył wraz z Julią Fiedorczuk nowatorską Szkołę Ekopoetyki. Jest stałym współpracownikiem miesięcznika „Pismo”, dla którego pisze reportaże w ramach cyklu klimatycznego, oraz miesięcznika „Znak”, dla którego pisze felietony.
Zdjęcie prof. Elizy Grzelak – Jakub Dzionek, Filipa Springera – Lechosław Kwiatkowski.
XI Festiwal Literacki Preteksty organizują: Miasto Gniezno wraz z Biblioteką Publiczną Miasta Gniezna.
Wsparcia udzielają partnerzy: Miejski Ośrodek Kultury, Stary Ratusz w Gnieźnie, Stowarzyszenie “Ośla Ławka”, Latarnia na Wenei, Stowarzyszenie “Fantasmagoria”, Klub Krytyki Politycznej w Gnieźnie.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Nasz nowy wakacyjny cykl GPS, czyli „Gdzie Proza Sprowadzi” poprowadzi Was trasą niesamowitych miejsc wytyczonych przez literaturę. Inspiracji do wakacyjnych destynacji szukać będziemy w książkach, a potem dopiero na mapach i w turystycznych przewodnikach. Chcemy, żeby nasz książkowy GPS był przydatny nie tylko podczas czytelniczych wypraw, ale też tych realnych.
Cykl rozpocznie tytuł autorstwa Filipa Springera – znakomitego autora i reportażysty, specjalizującego się zwłaszcza w tematach związanych z architekturą i przestrzenią. Książka „Miedzianka: historia znikania” to wyprawa do niewielkiego miasteczka nieopodal Jeleniej Góry. Razem ze Springerem prowadzimy reporterskie śledztwo dochodząc przyczyn zniknięcia Miedzianki z powierzchni ziemi – miasteczka z siedmiowiekową tradycją. Wybierającym się w tę literacką wyprawę gwarantujemy moc atrakcji historyczno-podróżniczych, ale i emocje godne odkrywcy – wszak to prawdziwe dochodzenie. To nie wszystko – po zakończonej lekturze polecamy osobiście sprawdzić, jaki wpływ na tytułową Miedziankę miało pojawianie się publikacji Springera. Czy rozgłos sprawił, że to nie-miejsce ożyło? Zatem polecamy wakacje w okolicach Jeleniej Góry – warto!