Kategoria: Fyrtel

Zapraszamy na wystawę „Społeczna historia Gniezna – postmodernizm”

Postmodernizm jest przewrotny, współczesny i ma wiele twarzy, w tym również w architekturze. W polskich miastach, z Gnieznem włącznie, charakterystyczne budynki dla tego nurtu powstawać zaczęły po transformacji ustrojowej w 1989 roku, zaś twórczynie wystawy „Społeczna historia Gniezna – postmodernizm”, będącej zwieńczeniem tematycznych warsztatów, urodziły się już w czasie, kiedy postmodernistyczna architektura przestaje dominować w przestrzeni publicznej. Jak zatem odbierają tę nową, ale nie najnowszą historię i gnieźnieńskie budynki? O tym będzie można się przekonać już 4 grudnia (poniedziałek) o godz. 10.00 w Czytelni Biblioteki Głównej przy ul. Mieszka I 16.

Zapraszamy na wernisaż tej niezwykłej wystawy, gdzie siedem uczennic z I Liceum Ogólnokształcącego, czyli Kinga Juszczyk, Alicja Kubiś, Julia Kierzenkowska, Sandra Olejniczak, Marcelina Owczarek, Julia Raźniewska i Zofia Żuchowska, opowiedziały o wybranych przez siebie postmodernych obiektach w grodzie Lecha.

9. Festiwal Fyrtel dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: “Kultura – Interwencje 2023”.

A na Fyrtlu powiedzieli

Od września do października, podczas Festiwalu Miejskiego Fyrtel,  wszystkie gzuby i rojbry zostały zaproszone do językowej przygody z wielkopolską gwarą. Podczas warsztatów organizowanych przez Bibliotekę Publiczną Miasta Gniezna i BAZĘ Centrum Edukacji Kreatywnej dzieci dowiedziały się, czym jest gwara oraz poznały najważniejsze zwroty i słowa z lokalnego języka. Zajęcia oparte były na książkach: „Szneka z glancem, czyli elementarz gwary poznańskiej” Elizy Piotrowskiej, „Knipka dla gzubka” Mai Rausch oraz „Heksa na hulajpecie”, czyli fraszki z naszego fyrtla” Rafała Rosoła.

Spotkania łączyły głośne czytanie, w ramach akcji Cała Polska Czyta Dzieciom, z zabawą ruchową, zagadkami i rebusami.

Gwara w naszym regionie nie jest już tak powszechna jak kiedyś, dlatego warto w ten sposób mówić dzieciom  o tak cennej części naszej kultury i tradycji.

 

9. Festiwal Dziedzictwa Kulturowego „Fyrtel” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: Kultura-Interwencje. Edycja 2023.

O kulturze nawiązań, trwającej historii i grze z odbiorcą

Jeżeli mamy początek jesieni, to w Gnieźnie między innymi organizowany przez Bibliotekę Festiwal Fyrtel, a jak Fyrtel, to choćby warsztaty. W tym roku członkowie Klubu Krytyki Politycznej w Gnieźnie, będącego jednym z partnerów imprezy, zaprosili więc uczennice I Liceum Ogólnokształcącego na spotkanie z kulturą remiksu, trawestacji i cytatu oraz historią, która jeszcze się nie skończyła i jest ciągłą grą z odbiorcą, czyli z postmodernizmem.

Postmodernizm to bowiem z jednej strony nurt w sztuce, literaturze, filozofii czy architekturze, który odrzuca prymat autorytetów i wybranej „wielkiej narracji”, zaś z drugiej sięgając do przeszłości, na wiele sposobów ją przetwarza, łącząc z tym co współczesne i bardziej lub mniej znane. Poza tym zdaje się dowartościowywać odbiorców oraz ich wiedzę o świecie, a wśród twórców oddaje głos osobom lub grupom do tej pory marginalizowanym.

Tymczasem podczas pierwszego spotkania, siedem licealistek z klas drugich, na początek wysłuchało prelekcji prowadzącego Pawła Bartkowiaka o postmodernizmie w różnych dziedzinach kultury. Dzięki temu dziewczyny dowiedziały się m.in. co łączy najnowszy film Grety Gerwig „Barbie” z obrazem „2001: Odyseja kosmiczna” Stanleya Kubricka albo jak wiele wspomnianych nawiązań, cytatów czy inspiracji z innych dzieł kultury ma w sobie popularny serial animowany ze Stanów „Rick i Morty”. Jednak najważniejszy w tym wszystkim okazał się postmodernizm w architekturze, bo to jak wyglądają współcześnie budowane budynki i skąd taki czy inny motyw, stanie się tematem wieńczącej całość wystawy pt. „Społeczna historia Gniezna – postmodernizm”, której współautorkami staną się uczestniczki warsztatów.

Dlatego też druga część prelekcji, jak i kolejne spotkanie dotyczyło już postmodernizmu w architekturze. Poznając historie tego nurtu w budownictwie, który stal się zaprzeczeniem poprzedzającego go i mocno poukładanego modernizmu i gdzie bardziej niż funkcjonalność, liczyły się rozbuchane formy czy wielość inspiracji – uczestniczki dostały solidną podstawę pod praktyczne ćwiczenia. Te ostatnie zaś polegały na poszukaniu własnych skojarzeń, wyobrażeń i kulturowych tropów dla budynku TVP w Warszawie i kościoła pw. Ducha Świętego w Tychach.

 

9. Festiwal Dziedzictwa Kulturowego „Fyrtel” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: Kultura-Interwencje. Edycja 2023.

 

Premiera filmu „Polania”

Powróćmy wspomnieniem do premiery filmu „Polania”. Wspomnienie to zresztą chyba nie najwłaściwsze słowo w odniesieniu do tego filmu o pamięci. Zawiódłby się bowiem odbiorca, który po najnowszym dziele filmowym Pawła Bartkowiaka oczekiwałby kroniki dziejów tego potężnego konglomeratu, jaki zaistniał w naszym mieście w związku z powołaniem w nim do życia fabryki obuwia.
Nie nad wspomnieniami zatem pochylił się twórca. Rozmowa licznie zebranej publiczności, która wywiązała się po projekcji filmu, najlepiej dowiodła, że krótka forma filmowa mogłaby takiemu zadaniu kronikarskiemu nie sprostać. Świetnie za to posłużyła wywołaniu refleksji o tym, co w naszym mieście się upamiętnia i celebruje, a o czym pozwala się zapominać, choć jeszcze żywe.
Wieczór pełen – mimo wszystko – wspomnień, refleksji, przede wszystkim jednak inspiracji – całokształt, za który jesteśmy Pawłowi Bartkowiakowi niezmiernie wdzięczni.
Film można obejrzeć tutaj.
9. Festiwal Dziedzictwa Kulturowego „Fyrtel” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: Kultura-Interwencje. Edycja 2023.

„Wieczór na Fyrtlu” podsumował kulturalny sezon w Gnieźnie

Nie było to ostatnie wydarzenie 9. Festiwalu Fyrtel, ale na pewno kulminacyjne.
W sobotę ludzie gnieźnieńskiej kultury zgromadzili się na Wieczorze na Fyrtlu. Uroczysta Gala w Teatrze im. A. Fredry była ukoronowaniem ubiegłego sezonu kulturalnego – swego rodzaju podsumowaniem i nagrodzeniem tych, którzy miejską kulturę użyźniają od lat, na różnych jej polach.
Instytucje i stowarzyszenia działające w miejskiej kulturze – Teatr im. A Fredry, Muzeum Początków Państwa Polskiego, Miejski Ośrodek Kultury w Gnieźnie, Stowarzyszenie Ośla Ławka prowadzące Latarnie na Wenei, Centrum Kultury Scena do Dziwna, Krytyka Polityczna Klub w Gnieźnie oraz organizator wydarzenia Biblioteka Publiczna Miasta Gniezna – podsumowały najważniejsze przedsięwzięcia ubiegłego roku – opowiedziały o swoich najważniejszych działaniach kulturalnych, artystycznych oraz inwestycyjnych.
Gala Wieczór na Fyrtlu była też okazją do uhonorowania tych, którzy aktywnie i od lat działają na niwie kulturalnej Gniezna. W tym roku Medale Koronacyjne z rąk prezydenta Tomasza Budasza odebrały: Joanna Gronikowska – prowadząca przez lata Czytelnię na Piętrze przy I LO w Gnieźnie oraz Anna Kurzeja-Pluta – oraz polonistka z II LO w Gnieźnie, animująca liczne wydarzenia okołoliterackie. Medale Jubileuszowe otrzymali uznani i nagradzani fotograficy – Dawid Stube i Waldemar Stube.
Gala Fyrtla nazywana jest też Galą „Królika”, bo właśnie podczas niej corocznie wręczane jest najważniejsze wyróżnienie – Nagroda Kulturalna Miasta Gniezna. Statuetkę „Królika” otrzymał w tym roku poeta, fotograf, wykładowca akademicki Krzysztof Szymoniak. Ja powiedział sam laureat w podziękowaniach, ma w życiu dwie ścieżki – poezję i fotografię i w każdym tym działaniu, jako artysta, nie istnieje bez osób życzliwych i bez publiczności.
Gala byłą nie tylko okazją do mówienia o kulturze, ale i do jej zaprezentowania – od strony muzycznej zrobił to młody gnieźnieński zespół Pere-Lachaise. A ostatnim akordem wieczoru, najbardziej rozrywkowym, był występ komika-iluzjonisty Pana Li. Galę poprowadziła Anna Dzionek.
Wieczór na Fyrtlu odbył się w ramach 9. Festiwalu Dziedzictwa Kulturowego „Fyrtel” dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: Kultura-Interwencje. Edycja 2023.

Wernisaż wystawy „z Garażu Janusza Chlasty”, czyli „Gniezno kulturalnie”

W czwartek, 28 września swoją premierę miała kolejna odsłona cyklu fotografii „z Garażu Janusza Chlasty”, czyli „Gniezno kulturalnie”. Po przywitaniu przez Dyrektora Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna – Piotra Wiśniewskiego i słowach wstępu i uznania dla talentu i oka autora zdjęć głos zabrały osoby mające duży wkład w powstanie unikatowej i cennej wystawy: Kurator całego cyklu wrześniowych wystaw – Władysław Nielipiński, syn Janusza Chlasty – Grzegorz Chlasta, który złożył podziękowania na ręce Dyrektora Piotra Wiśniewskiego, Krzysztof Szymoniak – autor wstępu do katalogu wystawy oraz Iwona Wiśniewska z Miejskiego Ośrodka Kultury w Gnieźnie.
Zdjęcia prezentowane na wystawie wzbudziły ogromne zainteresowanie w swoisty sposób przenosząc w czasie do kulturalnych wydarzeń lat 60, 70, 80 i 90 w naszym mieście. Oglądający podziwiali kunszt fotograficzny autora, ale również szukali siebie lub swoich bliskich na prezentowanych fotografiach, rozbudzając przy tym masę ciepłych wspomnień i anegdot.
Wystawę można oglądać w bibliotece przy ul. Staszica 12a w godzinach otwarcia filii.
Wystawa odbywa się w ramach 9. Festiwalu Fyrtel dofinansowanego ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: “Kultura – Interwencje 2023”.

Włącz ciekawość: „Kapitał ludzki. Osobliwości i osobowości Miasteczka”

W ramach cyklu „Włącz ciekawość” zapraszamy na wykład Jarosława Mikołajczyka „Kapitał ludzki. Osobliwości i osobowości Miasteczka” (w ramach 9. Festiwal Fyrtel).

Każdy z nas doskonale wie, że Jarosław Mikołajczyk łączy wiedzę, charyzmę, poczucie humoru, talenty aktorskie i kawał głosu. Nie mamy zatem wątpliwości, że kolejne spotkanie Fyrtlowe z cyklu „Włącz ciekawość” przyciągnie wszystkich tych, którzy są miłośnikami Miasteczka – jak zwie Gniezno nasz kolejny prelegent-regionalista. „Kapitał Ludzki i Osobowości Miasteczka” poznacie bliżej zjawiając się 10 października, o godzinie 18:00, w Czytelni Biblioteki Głównej, ul. Mieszka I 16.

Festiwal Fyrtel dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: “Kultura – Interwencje 2023”.

Już za tydzień dowiemy się, kto otrzyma „Królika” – Nagrodę Kulturalną Miasta Gniezna

W sobotę, 30.09.2023, poznamy kolejną osobę, która poszerzy grono laureatek i laureatów„Królika”. Nagroda Kulturalna Miasta Gniezna, przyznawana od 2014 roku, trafia w ręce osób zasłużonych dla działalności kulturalnej w naszym mieście. Rok temu do elitarnego grona nagrodzonych Królikiem dołączył Wiktor Koliński.
Gala wręczenia „Królika” odbędzie się podczas „Wieczoru na Fyrtlu” w ramach 9. Festiwalu „Fyrtel” w Gnieźnie w Teatrze im. Aleksandra Fredry.
Dotychczasowi laureaci Nagrody Kulturalnej Miasta Gniezna:
2014: Elżbieta Binkowska, Paweł Bartkowiak, Jakub Dzionek, Jarosław „Mixer” Mikołajczyk, Krzysztof Gronikowski;
2015: Marzena Szczerkowska, Aleksander Schmidt, gnieźnieńska scena hip-hop;
2016: zespół „Zagrali i Poszli”;
2017: duet „Siksa”;
2018: Roman Nowak (pośmiertnie), Dawid Jung.
2019: Paweł Bąkowski
2020: Władysław Nielipiński
2021: Irmina Kosmala
2022: Wiktor Koliński
9. Festiwal Fyrtel dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: “Kultura – Interwencje 2023”.

Występ komika-iluzjonisty „Pana Li” podczas „Wieczoru na Fyrtlu”

Pan Li w swojej sztuce miesza iluzję z komedią, estradę z magią.

Jego unikatowe spektakle i pokazy to żonglowanie magią, stand-upem i improwizacją.

O sobie mówi: „Oprócz magii zajmuję się także komedią. Podobno jestem najlepszym komikiem wśród iluzjonistów i najlepszym iluzjonistą wśród komików. Czy to prawda? Nie wiem. Jedyne co mogę powiedzieć to, że żaden komik w Polsce nie wie, jak robię swoje sztuczki, a żaden magik, skąd biorę żarty.”

 

Na „Wieczór na Fyrtlu” obowiązują bezpłatne zaproszenia do odbioru w placówkach BPMG.

9. Festiwal Fyrtel dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: “Kultura – Interwencje 2023”.

W trakcie „Wieczoru na Fyrtlu”, 30 września w Teatrze im. A. Fredry, wysłuchamy koncertu zespołu Pere Lachaise

Ich muzyka to połączenie wielu gatunków, jak sami mówią: „Jako Père-Lachaise postawiliśmy sobie za cel połączenie rapu z post-punkiem i zimną falą. Czy się udało? Nie jesteśmy pewni – sześć odmiennych spojrzeń na muzykę sprawiło, że nasze założenia zaczęły się zmieniać, a brzmienie wymykać poza pierwotne ramy. Nasza muzyka to opowieść o tym, z czym zmaga się pokolenie drogich mieszkań i social mediów. Nie idziemy przez las, lecz zabieramy słuchaczy do miejsc, gdzie cały rok kwitną konwalie.”
Uwaga: na koncert „Wieczór na Fyrtlu” obowiązują bezpłatne zaproszenia do odbioru w placówkach BPMG.
9. Festiwal Fyrtel dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: “Kultura – Interwencje 2023”.